Όταν η ημερήσια εκδρομή του εξατάξιου Γυμνασίου Σπηλίου στην παραλία της Γεωργιούπολης, εξελίχθηκε σε μια από τις μεγαλύτερες τραγωδίες για τη Χώρα, καθώς το καϊκι στο οποιο επέβαιναν 21 μαθήτριες ανατράπη και τις παρέσυρε στο βυθό
Πρωινό Πέμπτης, 4 Μαΐου 1972. Για τις τρεις πρώτες τάξεις – Α, Β, Γ- του Γυμνασίου Σπήλιου Ρεθύμνου είχε προγραμματιστεί ημερήσια εκδρομή στη Γεωργιούπολη Χανιών, συνοδεία καθηγητών.
Στον προβλήτα είναι δεμένα γεμάτα δίχτυα τα ψαροκάικα «Δύο Γιώργηδες» και «Δύο αδέλφια». Η θάλασσα είχε ένα μικρό κυματισμό. Σε τέσσερις ομάδες χωρίς καθηγητές οι μαθητές επιβιβάζονται για βαρκάδα στον κόλπο της Γεωργιούπολης, με τα καΐκια. Είναι η σειρά για την τέταρτη ομάδα, και μοιράζονται στα δύο ψαράδικα, 27 μαθήτριες στο «Δύο Γιώργηδες» και 13 μαθητές στο «Δύο αδέλφια». Οι καθηγητές από την ακτή έβλεπαν τους μαθητές τους να κάνουν τη βαρκάδα τους.
Μετά από περίπου ένα τέταρτο στο ένα μίλι στα ανοιχτά, σβήνει ο κινητήρας και ένα κύμα χτυπά τη βάρκα «Δύο Γιώργηδες». Οι μαθήτριες, φοβισμένες μετακινούνται στην άλλη πλευρά του καϊκιού, το ξύλινο σκαρί ανατρέπεται και οι επιβαίνοντες βρίσκονται στην θάλασσα, χωρίς να γνωρίζουν κολύμπι και οι περισσότερες μαθήτριες μπλεγμένες στα δίχτυα.
«Θυμάμαι ακόμη τη φωνή των συμμαθητριών μου που βούλιαζαν σε μία απόσταση περίπου 200-300 μέτρων», είχε περιγράψει στα «Νέα» ο Μανώλης Μαραγκουδάκης μεταξύ των επιβαινόντων στο καϊκι «Δύο Αδέλφια».
Η ώρα της τραγωδίας διαπιστώθηκε από το ρολόι μιας μαθήτριας. Κατά την ανάσυρση των θυμάτων, το ρολόι της έδειχνα “13.40” οταν σταμάτησαν οι δείκτες του. Ώρες μετά, όσοι προσέτρεξαν σε βοήθεια στο ναυάγιο έβγαζαν πτώματα αγκαλιασμένα, όπως περιέγραψαν στις καταθέσεις τους.
«Οι εικόνες που αντικρίσαμε ήταν ανατριχιαστικές. Τα νερά της θάλασσας ήταν πεντακάθαρα. Βλέπαμε έξι κορίτσια να επιπλέουν κρατώντας τη βάρκα και τα υπόλοιπα να βρίσκονται στον πάτο της θάλασσας». Πρώτος, αντιλήφθηκε την τραγωδία ο καπετάνιος του καϊκιού «Δύο Αδέλφια» στο οποίο επέβαιναν οι 13 μαθητές και ήχησε σειρήνα κινδύνου. Άμεσα κατευθύνθηκε στη στεριά για να αποβιβάσει τους μαθητές και να βοηθήσει στο ναυάγιο. Σύμφωνα με μαρτυρίες της εποχής κοντά στη βάρκα με τις μαθήτριες που είχε ανατραπεί και αρχίσει να βουλιάζει υπήρχαν άλλες ψαρόβαρκες. Όμως οι ψαράδες, υποστήριξαν ότι φοβήθηκαν να προσεγγίσουν καθώς μετέφεραν άλλους μαθητές.
Σε διάσωση έσπευσε και η ψαρόβαρκα των Γιάννη και Νικόλαου Βαβουλάκη. «Πέσαμε στη θάλασσα και καταφέραμε να σύρουμε από τα δίχτυα πέντε-έξι μαθήτριες που ήταν ακόμη ζωντανές και στη συνέχεια τις μεταφέραμε στο οχηματαγωγό του Ναυτικού που έπλεε δίπλα μας. Για δυόμιση ώρες βουτούσαμε και βγάζαμε πτώματα κοριτσιών από τη θάλασσα».
Οι μαθήτριες έπεσαν στην θάλασσα, χωρίς να γνωρίζουν κολύμπι και οι περισσότερες μπλεγμένες στα δίχτυα. Μόνο η Στυλιανή Γλυνιαδάκη ήξερε κολύμπι, κατάφερε να διασώσει και δύο ακόμη συμμαθήτριές της, και βραβεύτηκε για την αυτοθυσία της από το υπουργείο Παιδείας ενώ άλλες τρεις σώθηκαν καθώς δεν είχαν μπλεχτεί στα δίχτυα.
Μία από τις μαθήτριες που σώθηκαν, η Ιωάννα Παναγιωτάκη περιέγραψε στους δημοσιογράφους τις δραματικές στιγμές που έζησε, «Μέχρι τη στιγμή εκείνη γελούσαμε και τραγουδούσαμε. Ήταν κάτι ξαφνικό. Βρεθήκαμε όλες στη θάλασσα μπλεγμένες στα δίχτυα που ήταν απλωμένα πάνω στο κατάστρωμα. Εγώ κρατήθηκα από τα δίχτυα και το καΐκι και σώθηκα. Ήταν φρικτές οι στιγμές που πέρασα. Φωνάζαμε και ζητούσαμε βοήθεια απελπισμένα».
Στην παραλία της Γεωργιούπολης ανασύρονται νεκρες 21 μαθήτριες ηλικίας 13-15 ετών. Πρόκειται για τις δίδυμες Δουλγεράκη Ευαγγελία και Αιμιλία και την εξαδέλφη τους Δουλγεράκη Αικατερίνη, Θεοδοσάκη Χρυσή, Κουμεντάκη Αικατερίνη, Κυριακάκη Μαργαρίτα, Λιμάκη Ιωάννα, Λαγουδάκη Θεοδοσία, Λογιάκη Αικατερίνη, Μαρκουλιδάκη Αννα, Μπιζιριαννάκη Ελένη, Παγκάκη Ολυμπία, Παπαδάκη Αννα, Παπαδάκη Μαρία, Σειραγάκη Αικατερίνη, Σειραγάκη Μαρία, Στρατηδάκη Ειρήνη, Χατζηδάκη Γαρυφαλλιά, Τσαγκαράκη Βάσω, Τσιγδινού Μαρία και Φουσταλιεράκη Αμαλία.
Η ναυτική τραγωδία στη Γεωργιούπολη συγκλόνισε τη Χώρα, ενώ τα χωριά της επαρχίας Άγιος Βασίλειος, Σπήλι, Μιξόρρουμα, Μουρνέ, Κεντροχώρι, Κισσός, Λαμπρινή, βυθίστηκαν στο πένθος.
«Το δράμα συνεχίστηκε στο δικό μου χωριό για πολλούς μήνες μετά. Θυμάμαι ότι τη νύχτα ξυπνούσα από τον σπαραγμό των μανάδων που πάγωναν στο νεκροταφείο για να θρηνήσουν τα παιδιά τους. Για 5-6 χρόνια στην περιοχή μας δεν γίνονταν γάμοι και βαφτίσια», περιέγραφε ο Μανώλης Μαραγκουδάκης από το Μιξόμουρα, από το οποίο καταγόταν 9 μαθήτριες.
Η βάρκα «Δύο Γεώργηδες» στην οποία επέβαιναν οι 21 μαθήτριες δεν είχε άδεια μεταφοράς επιβατών, καθώς διέθετε μόνο άδεια αλιείας. Για τον πνιγμό των 21 μαθητριών, κρίθηκε «ένοχος ανθρωποκτονιών κατά συρροή εν συνειδήσει», ο λεμβούχος Ν.Κορδατζάκης και καταδικάστηκε σε φυλάκιση 3 ετών. «Ένοχοι άνευ συνειδήσεως» κρίθηκαν οι καθηγητές Ιω.Τσαγκαράκης και Στυλιανή Στυλιανουδάκη, με φυλάκιση 18 μηνών, ενώ στους Ι.Χαριτζόπουλο και Ζωή Ριτσάτου- Παπαδάκη επιβλήθηκε ποινή ενός έτους με αναστολή.