Είναι οι άνθρωποι της «αντίθετης κατεύθυνσης». Εκεί που οι άλλοι φεύγουν τρέχοντας από τον τόπο μιας καταστροφής, οι πυροσβέστες πηγαίνουν άφοβα εκεί όπου συνέβη, νικούν κάθε κίνδυνο και αγνοούν την κούραση, στην προσπάθειά τους να προσφέρουν βοήθεια και να σώσουν ανθρώπινες ζωές.
Μετά τον φονικό σεισμό στην Αλβανία, η 1η ΕΜΑΚ έφτασε στην γειτονική χώρα το απόγευμα της Τρίτης 26 Νοεμβρίου 2019 και εγκαταστάθηκε στην πόλη Thumane, περίπου 15 χιλιόμετρα βορειοδυτικά των Τιράνων, ενώ και η 5η ΕΜΑΚ επιχείρησε στο Δυρράχιο. Επί μια εβδομάδα, τα μέλη της ελληνικής αποστολής πάλευαν μέσα στα συντρίμμια και τα χαλάσματα για να εντοπίσουν ζωντανούς αλλά και άψυχα σώματα. Οι Έλληνες διασώστες κατάφεραν να ανασύρουν δύο ζωντανούς, αλλά και επτά νεκρούς.
«Είμαστε σε ετοιμότητα και κληθήκατε 26 πυροσβέστες από την 1η ΕΜΑΚ και 15 από την 5η ΕΜΑΚ της Ηπείρου, να βοηθήσουμε στις έρευνες διάσωσης μετά τον καταστροφικό σεισμό της Αλβανίας. Χωριστήκαμε σε ομάδες των δέκα, με τους υπόλοιπους να στήνουν σκηνές και να λειτουργούν βοηθητικά. Είναι ομαδική δουλειά η διάσωση», εξηγεί ο Επιπυραγός της 1ης ΕΜΑΚ Δημήτρης Ρούπας.
«Όπως διαπιστώσαμε και μας εξήγησαν οι ντόπιοι χτίστες, οι κατασκευές των κτιρίων ήταν χωρίς σκυρόδεμα, χωρίς σινάζια, δεν είχαν πλέγματα και τα τούβλα που ήταν τοποθετημένα δεν είχαν «δέσιμο»! Τα πιο επικίνδυνα ήταν τα κτίρια που υπέστησαν μερική κατάρρευση. Είχε πολλούς μετασεισμούς και ενώ επιχειρούσαμε μέσα σε αυτά, έπεφτα τμήματα του κτίσματος! Υπήρχε σοβαρό ενδεχόμενο να εγκλωβιστούμε και εμείς μέσα στο κτίριο», αποκαλύπτουν οι πυροσβέστες της 1η ΕΜΑΚ.
Πρώτο μέλημά τους ήταν να φροντίσουν για την δική τους ασφάλεια, ώστε να δουλέψουν χωρίς κινδύνους
«Πρέπει πρώτα να προσέξει ο πυροσβέστης τον εαυτό του, όλοι θέλουμε να γυρίσουμε στις οικογένειές μας. Το καθήκον σε κάποιες περιπτώσεις μας σπρώχνει να πάρουμε μεγαλύτερα ρίσκα», εξηγεί ο Πυρονόμος Κωσταντίνος Κοτσώρης.
Η γνώση της ελληνικής γλώσσας από τους ντόπιους, βοήθησε πολύ τις προσπάθειες των Ελλήνων πυροσβεστών.
«Βγάλαμε δύο πρώτους, ένα ζευγάρι εν ζωή. Δεν νιώσαμε στιγμή ανασφάλεια. Ίσα- ίσα, άκουγαν ότι μιλούσαμε ελληνικά, βλέπανε τη σημαία και έλεγαν «έφαγα ψωμί εγώ από την Ελλάδα!», όπως μου είπε ένας από τους ντόπιους. Παρά την καταστροφή, θέλανε να μας δώσουν ό,τι μπορούσαν καθώς είχαν απόλυτο σεβασμό σε ό,τι κάναμε εκεί», αναφέρει ο πυρονόμος Ηλίας Γερεντές.
Ο Επιπυραγός Δημήτρης Ρούπας ανέσυρε την πρώτη ζωντανή, μια 45άχρονη γυναίκα, η οποία ήταν στο σπίτι της μαζί με το σύζυγό της, που δεν τα κατάφερε… «Είχε ακούσει ότι με λένε Δημήτρη και φώναζε το όνομά μου. Ήταν δυνατή, δεν παραπονέθηκε, όταν έφτασα κοντά της μέσα στο λαγούμι, ήταν τρομαγμένη. Το χέρι της το δεξί ήταν παγιδευμένο στην πλάκα και το αριστερό ανάμεσα σε πλάκα και το ψυγείο, ενώ το κεφάλι της απείχε δύο πόντους από την πλάκα. Σπάσαμε το μπετό με προσοχή για να μη χτυπήσει στο κεφάλι. Όταν τη βγάλαμε, ηρέμησε. Καθάρισα το πρόσωπό της με ένα κομμάτι ύφασμα που είχα μαζί μου. Περίεργο συναίσθημα. Πρέπει να φοβόμαστε για να σεβόμαστε τον κίνδυνο…», θυμάται.
«Δουλεύαμε σερί και όταν πηγαίναμε για ξεκούραση, ξέραμε ότι πρέπει να κοιμηθούμε για να πάρουμε δυνάμεις, αλλά οι σκέψεις μας ήταν εκεί πίσω, στους ανθρώπους που ήταν εγκλωβισμένοι, στους συναδέλφους που επιχειρούσαν και ίσως ήθελαν βοήθεια», λέει ο Πυρονόμος Ηλίας Γερεντές.
«Βγάλαμε δύο ζωντανούς και επτά που ήταν νεκροί. Όταν βρίσκεσαι εκεί, σκέφτεσαι να σώσεις τον άνθρωπο. Να βοηθήσεις τους εγκλωβισμένους», προσθέτει χαρακτηριστικά ο πυροσβέστης Αλέξανδρος Μαριόλης. «Ήταν ένας άνθρωπος που τον είχαμε στην αποστολή μαζί μας ως διερμηνέα. Αυτός ο άνθρωπος ήταν εκεί μαζί μας όλες τις ώρες. Με το κτίριο να κρέμεται πάνω από τα κεφάλια μας! Δεν μας είχε πει ότι στο κτίριο που επιχειρούσαμε ήταν εγκλωβισμένο το παιδί του! Του υποσχέθηκα ότι θα παλέψω για να το βγάλω», θυμάται ο Επιπυραγός Δημήτρης Ρούπας.
Στην αποστολή της 1ης ΕΜΑΚ συμμετείχαν και πυροσβέστες για τους οποίους ήταν η πρώτη αποστολή σε σεισμό
«Ήταν πρωτόγνωρη εμπειρία τα όσα νιώθεις και όσα ζεις. Ήταν σημαντική η βοήθεια των παλαιότερων, όταν είσαι μέσα στην τρύπα και αισθάνεσαι τον σεισμό, να σου μιλάνε για να ξεπερνάς το φόβο της κατάρρευσης. Παίρνεις τεράστια δύναμη. Είναι το καθήκον που μας σπρώχνει να πάρουμε κάποια επιπλέον ρίσκα, υπερβάλλοντας σε κάποιες περιπτώσεις. Είναι συγκλονιστικό συναίσθημα», τονίζει ο πυροσβέστης, Νίκος Σεβαστάκης.
Σπουδαίο ρόλο στο δύσκολο έργο των ανδρών της ΕΜΑΚ παίζουν τα σκυλιά της υπηρεσίας που έχουν εκπαιδευτεί να ανιχνεύουν ζωή. Μόλις ο εκπαιδευμένος σκύλος μυρίσει ανθρώπινη μυρωδιά που δε βλέπει και δεν ακούει, θα γίνει πιο νευρικός. Ο συνοδός θα το καταλάβει και μόλις γαβγίσει ξέρει ότι υπάρχει άνθρωπος ζωντανός. Μεταξύ των διασωστών, αναζητούσαν με την όσφρησή τους επιζώντες μέσα στα ερείπια στη βόρεια Αλβανία ο «Όσκαρ», το καφέ μαλινουά που ετοιμάζεται να βγει στην «σύνταξη», με τον συνοδό εκπαιδευτή πυροσβέστη Βαγγέλη Αλεξανδρή, αλλά και η “Έλσα” το ζαχαρί λαμπραντόρ με τον Πυρονόμο Μιχάλη Βάσιλα.
«Η μεγαλύτερη απογοήτευσή μας, είναι όταν ένας άνθρωπος απεγκλωβίζεται νεκρός. Νιώθεις εκείνη τη στιγμή τόσο «μικρός» και αποδέχεσαι την ανθρώπινη απώλεια. Είχαμε μια τέτοια περίπτωση στην Αλβανία. Ο σκύλος έδωσε ένδειξη σε έναν από τους εγκλωβισμένους, ωστόσο όταν τον εντόπισαν οι πυροσβέστες είχε καταλήξει από τα βαρύτατα τραύματά του. Έφυγε ο άνθρωπος στα χέρια μου» αναφέρει ο Πυρονόμος χειριστής της “Έλσας”, Μιχάλης Βάσιλας.
«Ήταν μάχη με το χρόνο, αιώνιος εχθρός σου ο χρόνος. Πρέπει να αφήσεις το άγχος σου, γιατί ο σκύλος σου σε νιώθει. Ευτυχώς δεν είχαμε τραυματισμούς στα σκυλιά μας, κάτι πολύ εύκολο καθώς υπάρχουν σπασμένα γυαλιά και μεταλλικά στοιχεία. Έχουν χαθεί σκυλιά έτσι, γιατί είναι συνθήκες δύσκολες και επίπονες για το σκύλο που έχει εκπαιδευτεί για να βρίσκει ανθρώπους και ριψοκινδυνεύει από τη θέλησή του να μας ευχαριστήσει» σημειώνει ο χειριστής σκύλου Ευγενικός Αλεξόπουλος και προσθέτει: «Είδα σκύλο άλλης αποστολής που δεν ανέβαιναν πάνω τα σκυλιά τους και μου έκανε εντύπωση! Εμάς μας βοήθησαν εξαιρετικά και τα δύο σκυλιά που είχαμε μαζί μας».
_________________
* Νάντια Αλεξίου, Espresso