ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ: Εμπρησμός στον «Κατράντζο» και το «Μινιόν»- Παραμένουν ανεξιχνίαστες υποθέσεις κι έχουν παραγραφεί δικαστικά

Ταυτόχρονες εμπρηστικές επιθέσεις κατέστρεψαν δύο από τα ιστορικότερα πολυκαταστήματα της Αθήνας, «Μινιόν» και «Κατράντζος», εν μέσω της εορταστικής περιόδου. Από τις αρχές οι εμπρηστικές επιθέσεις αποδόθηκαν σε τρομοκρατικές ενέργειες.

Ξημερώματα 19ης Δεκεμβρίου 1980. Στις 3:07 το πρωί της Παρασκευής αυτόπτες μάρτυρες στα δύο πολυκαταστήματα  «Μινιόν» και «Κατράντζος», άκουσαν εκρήξεις και δευτερόλεπτα μετά είδαν φλόγες να αναδύονται από τα δύο κτήρια. Μέσα σε λίγα λεπτά, λόγω των εύφλεκτων υλικών και της απουσίας χωρισμάτων στους ορόφους, η φωτιά επεκτάθηκε. Η Πυροσβεστική, έφθασε και στα δύο σημεία μισή ώρα αργότερα με 38 οχήματα και 170 άνδρες, είχε να επιτελέσει δύσκολο έργο. Κύριο μέλημά να αποτραπεί η επέκταση της φωτιάς στα γειτονικά και παρακείμενα κτίρια.

Η ένταση της φωτιάς και το θερμικό φορτίο που αναπτύχθηκε μετά την κατάσβεσή της, άφησε μόνο το σκελετό του κτηρίου στο οποίο στεγαζόταν το εμπορικό πολυκατάστημα “Μινιόν”, ενώ το κτίριο του “Κατράντζου” κατέρρευσε. Οι ζημιές σύμφωνα με την -πρώτη- εκτίμηση της Πυροσβεστικής ανήλθαν σε 2δις δραχμές. Ο δημιουργός και ψυχή του «Μινιόν» Γιάννης Γεωργακάς αποτίμησε μόνο σε 2 δισεκατομμύρια δραχμές το εμπόρευμα που καταστράφηκε από τη φωτιά, ενώ, όπως δήλωσε στον τύπο της εποχής, το κατάστημα ήταν ασφαλισμένο μόνο για 200 εκατομμύρια δραχμές.

Επιτόπου κατέφθασε και ο -τότε- Πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, ο οποίος αναφέρθηκε σε «μεγάλη καταστροφή». Λίγες ώρες νωρίτερα, στη Βουλή υποστήριζε τον πρώτο και τελευταίο προϋπολογισμό της πρωθυπουργικής του θητείας, πριν την εκλογή του Ανδρέα Παπανδρέου με το ΠΑΣΟΚ, στην εξουσία. Το επόμενο πρωί ο Πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης, ενημέρωσε τον -τότε – Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνο Καραμανλή, ενώ σε δηλώσεις του κατηγόρησε τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ για «εκμετάλλευση του τραγικού γεγονότος».  Είχε προηγηθεί η δήλωση του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος κατηγόρησε την Κυβέρνηση ότι «επιτρέπει σε παρακρατικά και εγκληματικά στοιχεία να επιδίδονται σε καταστροφές που θίγουν επαγγελματίες και εργαζόμενους, καθώς και τη γαλήνη του κόσμου». Για «σκοτεινή υπόθεση» έκανε λόγο το ΚΚΕ.

ΜΙΝΙΟΝ, ΚΑΡΑΝΤΖΟΣ
Τα κατεστραμμένα κτίρια “Μινιόν” και “Κατράντζος”

Στις 22 Δεκεμβρίου ήλθε και η επιβεβαίωση της τρομοκρατικής ενέργειας.

Την ευθύνη για τους εμπρησμούς ανέλαβε η νεοεμφανιζόμενη «Επαναστατική Οργάνωση Οκτώβρης 80», παρακλάδι του «ΕΛΑ». Στην προκήρυξή της, την οποία ταχυδρόμησε στις εφημερίδες της εποχής, “αιτιολόγησε” την επίθεση στα πολυκαταστήματα υποστηρίζοντας ότι «κάθε επιχείρηση, έτσι και αυτές στηρίζονται στην εκμετάλλευση των προλετάριων. Τα αφεντικά εκμεταλλεύονται την ανάγκη των προλετάριων να έχουν ένα εισόδημα για να ζήσουν και τους στριμώχνουν στο μεροκάματο, την αλλοτρίωση και τη μιζέρια».

Η Αστυνομία προχώρησε στην προσαγωγή ενός υπόπτου, ο οποίος αφέθηκε ελεύθερος, καθώς δεν προέκυψαν σε βάρος του επιβαρυντικά στοιχεία. Στη συνέχεια συνελήφθησαν δύο αδελφές, η Αικατερίνη και η Ευαγγελία Τσαγκαράκη, 23 και 20 ετών αντίστοιχα, καθώς η μία σχετιζόταν με άτομα του αντιεξουσιαστικού χώρου. Ωστόσο ο Ανακριτής της υπόθεσης, Μιχάλης Μαργαρίτης (σσ ο Δικαστής της 17Ν) τις άφησε ελεύθερες.

Οι εμπρησμοί στα πολυκαταστήματα «Κατράντζος» και «Μινιόν» ήταν μόνο η αρχή. Το εφιαλτικό σκηνικό επαναλήφθηκε στις 3 Ιουνίου 1981 με την ταυτόχρονη πυρπόληση των πολυκαταστημάτων «Κλαουδάτος» και «Ατενέ» και σε μικρότερη έκταση στις 4 Ιουλίου στον «Δραγώνα» και τρεις μέρες αργότερα (07/07 1981) στο πολυκατάστημα «Λαμπρόπουλος» στον Πειραιά. Το μπαράζ των εμπρηστικών επιθέσεων «καταδίκασε» το ελληνικό λιανεμπόριο και άνοιξε την αγορά, σε πολυκαταστήματα ξένων συμφερόντων, και τους διευκόλυνε να δραστηριοποιηθούν στην εγχώρια αγορά.

Για τη διπλή εμπρηστική επίθεση στα πολυκαταστήματα «Μινιόν» και «Κατράντζος», σε  άρθρο του περιοδικού «Αντιπληροφόρηση» -της εποχής – με την υπογραφή του «ΕΛΑ», δημοσιεύτηκε κείμενο – καταγγελία για όσους είχαν αποχωρήσει από τις τάξεις της Τρομοκρατικής Οργάνωσης, καθώς υποστήριζαν ότι η εμπρηστική ουσία είχε εισαχθεί από την Ολλανδία και χρησιμοποιείται για την επιτάχυνση της φωτιάς σε πετρελαιοπηγές. Ως «επιχειρησιακά ασυντόνιστες, όχι κατάλληλα προετοιμασμένες και πολιτικά επιβλαβείς», απέδωσαν το διπλό τρομοκρατικό χτύπημα, σε προκήρυξή τους που δημοσιοποιήθηκε στις 24 Ιουλίου 1981, μέλη της Τρομοκρατικής Οργάνωσης «17Ν».

Μέχρι σήμερα, οι δύο υποθέσεις εμπρησμών στα πολυκαταστήματα «Κατράντζος» και «Μινιόν», όπως και οι άλλες τέσσερις που ακολούθησαν, παραμένουν ανεξιχνίαστες και έχουν παραγραφεί δικαστικά.


*περί Πηγών: Τα ιστορικά στοιχεία που εμπεριέχονται στο «sansimera.gr» προέρχονται από την Τράπεζα Πληροφοριών του Πολιτιστικού Ινστιτούτου Ακαδημαϊκών Ερευνών και Μελετών.

Ενδεικτική Βιβλιογραφία

Τίτλος Έργου Τόμοι Συγγραφέας Εκδοτικός Οίκος Χρ. Έκδοσης
Εγκυκλοπαίδεια ΠΑΠΥΡΟΣ – ΛΑΡΟΥΣ – ΜΠΡΙΤΑΝΙΚΑ 63 Συλλογικό Πάπυρος 1981 – 1998
Νεώτερον Εγκυκλοπαιδικόν Λεξικόν “ΗΛΙΟΥ” 18 Συλλογικό Ήλιος 1948
Πολιτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος 10 Σπύρος Μαρκεζίνης Ελληνικά Γράμματα 1966 – 1978
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους 16 Συλλογικό Εκδοτική Αθηνών 1980
Ιστορία του Ελληνικού Έθνους 26 Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος / Συλλογικό National Geographic 2009
Τα Κακομαθημένα Παιδιά της Ιστορίας:
“Η διαμόρφωση του Νεοελληνικού Κράτους, 18ος –  21ος αιώνας”
1 Κώστας Κωστής Πόλις 2013
Η Ελληνική Επανάστασις 6 Διονύσιος Κόκκινος Μέλισσα 1966
Η Ελληνική Επανάσταση του 1821 4 Σαράντος Καργάκος Real News 2014
Ιστορία του Ελληνικού Κράτους: 1830 – 1920 2 Γιώργος Δερτιλής ΜΙΕΤ 2004
Ιστορία της Σύγχρονης Ελλάδας: 1941 – 1974 12 Σόλων Γρηγοριάδης Ελευθεροτυπία 2011
Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: 1770 – 2000 10 Συλλογικό Ελληνικά Γράμματα 2003
Ιστορία του Νέου Ελληνισμού: 1204 – 1831 8 Απόστολος Βακαλόπουλος Απόστολος Βακαλόπουλος 1974 – 1988
Χρονικό του 20ου αιώνα 8 Συλλογικό 4E / Δομική 1992
Λεξικόν Εγκυκλοπαιδικόν 7 Συλλογικό Μπαρτ και Χιρστ 1889
Encyclopaedia of World Biography 26 Συλλογικό Thomson / Gale 1998
Ρεμόν Καρτιέ – Ιστορία του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου 2 Ρεμόν Καρτιέ Πάπυρος 1995
Εισαγωγή στην Ιστορία του Μεταπολεμικού Κόσμου 1 Ευάνθης Χατζηβασιλείου Πατάκης 2001
Ιστορία της Ευρώπης 3 Σ. Μπερνστάιν / Π. Μιλζά Αλεξάνδρεια 1994
Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία: 1789 – 1989 2 Πάνος Τσακαλογιάννης Ι. Σιδέρης 1996
Νεώτερη Ευρωπαϊκή Ιστορία: 1789-1945 1 Ιωάννης Κολιόπουλος Βάνιας 2001
Οικονομική Ιστορία της Ελλάδος 2 Λ. Θ. Χουμανίδης Παπαζήσης 1990
Οικονομική Ιστορία της Ελλάδας 1 Λευτέρης Τσουλφίδης Εκδόσεις Πανεπιστημίου Μακεδονίας 2009
Ο Εμπαιγμός: 1967 – 1974 2 Αλέξανδρος Ζαούσης Παπαζήσης 1997
Η Τραγική Αναμέτρηση: 1945 – 1949 2 Αλέξανδρος Ζαούσης Ωκεανίδα 1993
Ιστορία του Ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου: 1946 – 1949 2 Γιώργος Μαργαρίτης Βιβλιόραμα 2001
Από το Έθνος στο Γένος:
Η Θεμελίωση του Ελληνικού Κράτους 1821 – 1862
1 Στέφανος Παπαγεωργίου Παπαζήσης 2005
Πολιτική και Συγκρότηση Κράτους στο Ελληνικό Βασίλειο
(1833 – 1843)
2 John A. Petropulos ΜΙΕΤ 1985
Εγχειρίδιο Ιστορίας της Φιλοσοφίας 3 W. Windelband – H. Heimsoeth ΜΙΕΤ 1986
Λεξικό της Φιλοσοφίας 1 Θεοδόσης Πελεγρίνης Ελληνικά Γράμματα 2013
Φιλοσοφικό και Κοινωνιολογικό Λέξικό 5 Συλλογικό Καπόπουλος 1995
Θρησκευτική και Ηθική Εγκυκλοπαίδεια 12 Συλλογικό Μαρτίνος 1962
Θρησκειολογικό Λεξικό 1 Συλλογικό Ελληνικά Γράμματα 2000
Οδηγός των Σπορ 2 Συλλογικό Πάπυρος 1970
The Sports Book 1 Συλλογικό DK 2011
The Mammoth Book of the World Cup 1 Nick Holt Robinson / Running Press 2014
The New Grove Dictionary of Music and Musicians 20 Συλλογικό Oxford University Press 1995
Το Ελληνικό Τραγούδι: 1821 – 1959 1 Λάμπρος Λιάβας Εμπορική Τράπεζα 2009
Λεξικό Ελληνικών Ταινιών 1 Δημήτρης Κολιοδήμος Γένους 2001
Wikipedia (Αγγλική, Γαλλική, Γερμανική, Ιταλική) Συλλογικό Wikimedia
Εφημερίδες εποχής

Νάντια Αλεξίου- NantiaReport