Σε μια χώρα με το μεγαλύτερο τμήμα της να βρέχεται από θάλασσα, τα επίσημα στατιστικά του ΥΝΑΝΠ θα έπρεπε να προκαλούν έντονο προβληματισμό και άμεσες ενέργειες για την αποτροπή πνιγμών κατά του θερινούς μήνες
Όπως αποτυπώνεται στην ετήσια έκθεση του παρατηρητηρίου ατυχημάτων σε υδάτινο περιβάλλον της Ελλάδας για το 2021, την οποία παρουσιάζει το NantiaReport.gr, κάθε χρόνο σημειώνονται κατά ΜΟ 340 δυστυχήματα σε υδάτινο περιβάλλον, με τον πνιγμό να αποτελεί τη δεύτερη κύρια αιτία θανάτου παιδιών ηλικίας 11-14ετων, μετά τα τροχαία δυστυχήματα.
Η παρουσία ναυαγοσωστών στις παραλίες έχει κριθεί επιτακτική, καθώς πέρυσι (2021) πρώτη χρονιά εφαρμογής του ΠΔ71/2020 που ορίζει τις υποχρεώσεις ναυαγοσωστικής κάλυψης σε παραλίες, παρατηρήθηκε μείωση στους πνιγμούς κατά 11% σε σχέση με το 2019 αν και η ναυαγοσωστική κάλυψη καθυστέρησε κατά ένα σχεδόν μήνα, ενώ εκφράζεται η εκτίμηση ότι τα επόμενα έτη θα σημειωθεί μεγαλύτερη μείωση στους πνιγμούς, αρκεί να υπάρχει η απαραίτητη ναυαγοσωστική κάλυψη όπως επισημαίνεται από τις αρμόδιες Αρχές στο NantiaReport.gr. Μεταξύ όσων πλέον εφαρμόζονται, είναι η δυνατότητα επέκτασης του ωραρίου και της χρονικής περιόδου ναυαγοσωστικής κάλυψης, καθώς και ενίσχυση στον εξοπλισμό που διατίθεται στους ναυαγοσώστες, και ως δεδομένα λειτουργούν θετικά προς την ασφάλεια των λουόμενων στις παραλίες.
Τo 74% των πνιγμών καταγράφονται σε λουτρικές εγκαταστάσεις χωρίς ναυαγοσώστη
Όπως καταγράφεται στην ετήσια έκθεση του παρατηρητηρίου ατυχημάτων σε υδάτινο περιβάλλον της Ελλάδας το 2021, 238 Έλληνες (71%) και 95 αλλοδαποί έχασαν τις ζωές τούς, σε 342θανάσιμα ατυχήματα σε υδάτινο περιβάλλον, εκ των οποίων τα 336 σε θάλασσα και τα 6 σε εσωτερικά ύδατα. Οι 127 θάνατοι οφείλονται σε πνιγμό (38%) οι 24 σε παθολογικά αίτια (7%) και ένας σε θανάσιμο ατύχημα ενώ 184θάνατοι αναφέρονται ως μη προσδιορισμένες αιτίες (55%) καθώς δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργαστηριακές εξετάσεις.
Από αυτά τα θανάσιμα ατυχήματα (2021), τα 314 σημειώθηκαν σε απόσταση μικρότερη των 1000μέτρων από την ακτή, και 22 σε μεγαλύτερη από 1.000μέτρα από την παραλία. Τα 275 από αυτά αφορούσαν άτομα ηλικίας άνω των 60ετών (82%), 54 θύματα ηλικίας 18-59 και τέσσερα παιδία ηλικίας από 0-12ετών εκ των οποίων 239άνδρες (70%) και 103 γυναίκες (30%).
Τα 183 (58%) θανάσιμα ατυχήματα σημειώθηκαν σε μη οργανωμένες παραλίες και τα 131 (58%) σε παραλίες με υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης. Από αυτά τα θανάσιμα ατυχήματα, τα 81 (26%) σημειώθηκαν εντός ωραρίου ναυαγοσωστικής κάλυψης (10.00πμ-18.00μμ) και 50 (16%) εκτός ωραρίου ναυαγοσώστη. Από αυτά, σε 32 παραλίες (38%) που αν και υπήρχε υποχρέωση παρουσία ναυαγοσώστη, δεν είχε γίνει πρόσληψη ενώ 49 (40%) σε παραλίες με παρουσία ναυαγοσώστη. Συμπερασματικά, προκύπτει ότι το 74% των θανάτων σημειώνονται σε παραλίες που δεν υπάρχει παρουσία ναυαγοσώστη, γεγονός που καταδεικνύει την αναγκαιότητα ναυαγοσωστικής κάλυψης στις παραλίες στη μείωση των πνιγμών.
Το 55% των πνιγμών σημειώνεται στα πρώτα 3μέτρα από την παραλία, το 90% στα πρώτα 10μέτρα από την ακτή και σπάνια μακρύτερα από τα 50μέτρα, σε αβαθύ
Σε όλη την επικράτεια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία (01/08 2021) που παραθέτει το NantiaReport.gr λειτουργούν 929επιχειρήσεις θαλασσίων σπορ και αναψυχής, 261 επιχειρήσεις καταδυτικών υπηρεσιών και 631 επιχειρήσεις ενοικιαζόμενων λέμβων. Σύμφωνα με την ετήσια Έκθεση του Παρατηρητηρίου Ατυχημάτων σε υδάτινο περιβάλλον της Ελλάδας, το 2021 ήταν η πρώτη χρονιά, κατά την οποία δε σημειώθηκε θανατηφόρο δυστύχημα σε δραστηριότητες με θαλάσσια σπορ και μέσα αναψυχής, και τα θανατηφόρα ατυχήματα στη θάλασσα μειώθηκαν κατά 11% σε σχέση με το 2019. Ωστόσο από τις Λιμενικές Αρχές γνωστοποιήθηκαν εννέα τραυματισμοί συμμετεχόντων σε θαλάσσια σπορ και μέσα αναψυχής, εκ των οποίων οχτώ ηλικίας μικρότερης των 18ετών και ένας ανήλικος (μεταξύ 13-17ετών).
Το 2020 για πρώτη φορά καταγράφεται στα επίσημα στατιστικά του ΥΝΑΝΠ, τα οποία παραθέτει το NantiaReport.gr, λόγω του κορωναϊού, αισθητή μείωση (-11% σε σχέση με το 2019) με 255 θανάτους σε ατυχήματα στη θάλασσα. Ωστόσο την τετραετία (2017- 2018- 2019- 2021) κάθε χρόνο κατά μέσο όρο 359άτομα χάνουν τη ζωή τους σε θαλάσσια ατυχήματα. Κατά την πενταετία (2017- 2018- 2019- 2020- 2021) έχουν πνιγεί συνολικά 1.693άτομα σε θαλάσσια ατυχήματα εκ των οποίων 336 (2021) 255 (2020) 377 (2019) 396(2018 και 329 (2017) .
Συγκρίνοντας το 2021 σε σχέση με το ΜΟ της τετραετίας (εκτός του 2020) η μεγαλύτερη μείωση (-19%)σε θανάσιμα ατυχήματα καταγράφηκε το Σεπτέμβριο ενώ τους υπόλοιπους μήνες η μείωση ανέρχεται σε (-22%) Ττο χρονικό διάστημα μεταξύ 11.00- 14.00 παρατηρείται το μεγαλύτερο ποσοστό (24%) θανάσιμων ατυχημάτων, ενώ υψηλό ποσοστό θανάτων (11%) παρατηρείται και κατά τις πρωινές ώρες (08.00- 10.00) με την προσέλευση λουομένων είναι σχετικά περιορισμένη, ωστόσο πρόκειται (82%) για άτομα της τρίτης ηλικίας .
Ένας ενήλικας σε κίνδυνο βυθίζεται σε περίπου 1′ ενώ τα ανήλικα/ νήπια βυθίζονται σε 20’’, δηλαδή όσο μια καταχώρηση αριθμού στο κινητό/ αποστολή SMS
Από πέρυσι, στις κατά τόπους Λιμενικές Αρχές, λειτουργεί λογισμικό διενέργειας ψηφιακών ελέγχων με πανελλαδική κάλυψη. Το 2021 συντάχθηκαν περισσότερα από 7.209 φύλλα ελέγχου στις παραλίες όπου διαπιστώθηκαν 4.281 παραβάσεις και 4.538 φύλλα ελέγχου στα θαλάσσια μέσα αναψυχής με 523 παραβάσεις, εκ των οποίων οι 3.918 έλεγχοι πραγματοποιήθηκαν μέσω tablets.
Εν τω μεταξύ, αναφορικά με τα τουριστικά καταλύματα, η υποχρέωση παρουσίας επόπτη ασφαλείας κολυμβητικής δεξαμενής, ορίζεται από την ΚΥΑ10399/2022 – ΦΕΚ 2621/Β/30-5-2021 (εδω). Σύμφωνα με την ΚΥΑ, προβλέπεται σε τουριστική μονάδα που διαθέτει περισσότερες από 50 κλίνες με βάθος μίας τουλάχιστον πισίνας μεγαλύτερης από 1,5 μέτρο, επόπτης πισίνας ο οποίος οφείλει να βρίσκεται σε ετοιμότητα κατά τις ώρες λειτουργίας της και να μην απασχολείται σε άλλη εργασία. Για τουριστικά καταλύματα με λιγότερες από 50 κλίνες ή με βάθος πισίνας μικρότερο από 1,5 μέτρο, καθώς και roof garden, ή εσωτερικές πισίνες, ορίζεται από το προσωπικό εκτελών χρέη επόπτη ασφαλείας και οφείλει να βρίσκεται σε ετοιμότητα εντός του τουριστικού καταλύματος και όχι αποκλειστικά εντός του χώρου της πισίνας, με δυνατότητα άμεσης επέμβασης, κατά τις ώρες λειτουργίας της κολυμβητικής δεξαμενής.
Παράλληλα το 2021 καταγράφηκαν 16θάνατοι σε εσωτερικά ύδατα, εκ των οποίων έξι σε δραστηριότητες αναψυχής και 10 σε άλλες δραστηριότητες. Το 67% των θανάτων σε δραστηριότητα αναψυχής ήταν σε πισίνες ξενοδοχείων, εκ των οποίων δύο θάνατοι (33%) έχουν καταγραφεί στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων, και τέσσερις (67%) στις Περιφέρειες Κρήτης, Νοτίου Αιγαίου, Κεντρικής Μακεδονίας και Δυτικής Ελλάδας. Ένα περιστατικό αποδίδεται σε πνιγμό κατά τη διάρκεια δραστηριότητας αναψυχής και πέντε σε κολύμβηση, με τα θύματα σε 69% άνδρες και 31% γυναίκες. Από αυτούς το 67% ήταν ενήλικες (23-50ετών) και δύο άνω των 70ετών.