Η Μόνα Λίζα της CPR «Resusci Anne»- Η πραγματική ιστορία για το ανδρείκελο εκπαίδευσης της ΚΑΡΠΑ

Το πρόσωπό της έχει συγκριθεί με τη “Μόνα Λίζα”, για το αινιγματικό χαμόγελο στη μορφή της απουσία ζωής και είναι η πραγματική ιστορία της γυναίκας που έμεινε γνωστή ως «Rescue Anne»

Σε όλο τον κόσμο, οι εκπαιδεύσεις σε πρώτες Βοήθειες CPR, πραγματοποιούνται στο ανδρείκελο γνωστό ως «Rescue Anne» ή «CPR Annie». Ωστόσο είναι ελάχιστοι όσοι γνωρίζουν την πραγματική ιστορία της «Resusci Anne».

Το 1800, το πτώμα νεαρής γυναίκας, εντοπίσθηκε να επιπλέει στον ποταμό Σηκουάνα στο Quai du Louvre στο Παρίσι. Δεν υπήρχαν ίχνη βίας και οι Αρχές απέδωσαν το θάνατό της σε αυτοχειρία, ενδεχομένως σε μια προσπάθειά της να “αποδράσει” από έναν ανεκπλήρωτο έρωτα, είχε αναφερθεί ως σενάριο σε δημοσιεύματα της εποχής. Σε μια προσπάθεια ταυτοποίησής των στοιχείων της νεκρής γυναίκας, όπως ίσχυε εκείνη την εποχή, το πτώμα της εκτέθηκε στο νεκροτομείο του Παρισιού, ώστε να αναγνωριστεί.

Σε μια προσπάθεια να ταυτοποιηθεί το πτώμα της νεαρής γυναίκας, οι Αρχές παρήγγειλαν ένα εκμαγείο από το πρόσωπό της.

«Η ομορφιά της κόβει την ανάσα και έδειξε λίγα σημάδια αγωνίας τη στιγμή που πέρασε. Τόσο μαγευτικό που ήξερα ότι η ομορφιά ως τέτοια πρέπει να διατηρηθεί», φέρεται να περιέγραφε ο Παριζιάνος νεκροθάφτης που δημιούργησε το εκμαγείο θανάτου της γυναίκας.

Η προσωπίδα της νεκρής γυναίκας με το αινιγματικό (μισό) χαμόγελο στο χωρίς ζωή σώμα της, ολοκληρώθηκε, χωρίς κανείς να εμφανιστεί στις Αρχές και να αναγνωρίζει τη νεαρή γυναίκα. Ωστόσο σύντομα η “μάσκα του θανάτου” άρχισε να εκτίθεται έξω από εργαστήρια δημιουργίας καλουπιών, στην αριστερή όχθη του ποταμού Σηκουάνα στο Quai du Louvre στο Παρίσι και προσέλκυσε την προσοχή του κόσμου. Αντίγραφα της “μάσκας του θανάτου” είχαν αγοραστεί και κοσμούσαν σπίτια της εποχής, ενώ αποτέλεσε “νοσηρό θησαυρό” μεταξύ συλλεκτών έργων τέχνης της εποχής.

Το πρόσωπο της νεαρής γυναίκας έγινε μούσα για καλλιτέχνες, μυθιστοριογράφους και ποιητές, και έμπνευση για φανταστικές ιστορίες αναφορικά με τη μυστηριώδη γυναίκα, που έγινε γνωστή ως το πρόσωπο της Resusci Anne και «L’Inconnue de la Seine» (μτφρ. «Η ανώνυμη γυναίκα του Σηκουάνα») ή «Πνιγμένη Μόνα Λίζα». Αν και έχουν εκφραστεί αρκετές θεωρίες στον περασμένο αιώνα, η πραγματική ταυτότητα της νεαρής γυναίκας, μέχρι και σήμερα δεν έχει ταυτοποιηθεί.

Το 1955, ο κατασκευαστής παιχνιδιών της εποχής, από τη Νορβηγία Asmund Laerdal, έσωσε από πνιγμό το μικρότερο γιο του. Αφού ανέσυρε έγκαιρα το σώμα του από το νερό, καθάρισε τους αεραγωγούς του και διοχέτευε με εμφυσήσεις, αέρα στους πνεύμονες κατάφερε να ανακτήσει τη αναπνευστική λειτουργία στο αγόρι. Ήταν η πρώτη φορά εφαρμογής της τεχνικής που μετεξελίχθηκε ως ΚΑΡΠΑ (καρδιοαναπνευστική αναζωογόνηση)- συνδυασμός χορήγησης θωρακικών συμπιέσεων και αναπνευστικών εμφυσήσεων σε άτομο που έχει καταρρεύσει και δεν ανέπνεε, από καρδιακή ανακοπή.

Με ειδικότητα στην κατασκευή μοντέλων αυτοκινήτων νέας γενιάς “με μαλακό πλαστικό” ήδη από το 1950, και δημιουργία παιδικών παιχνιδιών (κούκλες) ο επιτυχημένος κατασκευαστής παιχνιδιών της εποχής, Asmund Laerdal, κατασκεύαζε επίσης, απομίμηση σε “τραύματα” για την εκπαίδευση πρώτων βοηθειών του Ερυθρού Σταυρού στη Νορβηγία και τη Σουηδία. Όταν δέχθηκε την πρόταση από τον Αυστριακό γιατρό αναισθησιολόγο Peter Safar, να δημιουργήσει ένα εκπαιδευτικό βοήθημα, σε ρεαλιστική εμπειρία εκμάθησης, για την πρόσφατη ανακάλυψη της τεχνικής ΚΑΡΠΑ. Η επαφή του γιού του με το θάνατο, ήταν που επέδρασαν στον Asmund Laerdal, να αποδεχτεί την πρόταση.

Ο Asmund Laerdal, ήθελε το εκπαιδευτικό βοήθημα που θα κατασκεύαζε, να έχει φυσική εμφάνιση και να προσομοιάζει σε άνθρωπο. Δημιούργησε κορμό σώματος που προσομοιώνει σε αναίσθητο άνθρωπο, ο οποίος χρήζει καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης (ΚΑΡΠΑ/CPR). Καθώς θεώρησε ότι μια κούκλα με γυναικεία μορφή θα ήταν πιο “φιλική” για τους εκπαιδευόμενους, και έχοντας στη μνήμη του την “προσωπίδα του θανάτου” στον τοίχο του σπιτιού των παππούδων, αποφάσισε ότι η “L’Inconnue de la Seine” (μτφρ. «Η ανώνυμη γυναίκα του Σηκουάνα») θα έδινε μορφή στην εκπαιδευτική ιατρική κούκλα πλέον γνωστή ως “Resusci Anne”.

Η πρώτη “Resusci Annie” παρουσιάζεται στο Πρώτο Διεθνές Συμπόσιο για την Αναζωογόνηση, το Σεπτέμβριο του 1960 στο Stavanger της Νορβηγίας. Στο συμπόσιο συμμετείχαν οι πρωτοπόροι του EMS των ΗΠΑ Δρ. Peter Safar, James Elam, Archer Gordon, Henning Ruben και Rudolf Frey. Ο Δρ Safar και ο Δρ Elam άρχισαν να συνεργάζονται με τον Asmund Laerdal και την ομάδα του στην εξέλιξη της  εκπαιδευτικής κούκλας “Resusci Anne”. Καθώς προχωρούσε η εκπαίδευση ALS, ο Asmund Laerdal ανέπτυξε ένα μοντέλο “Resusci Anne” με ηλεκτρόδια σε ζευγοποίηση με τον προσομοιωτή αρρυθμίας και να δέχονται μειωμένη, αλλά ρεαλιστική απινίδωση.

Στις αρχές της δεκαετίας του 1970, η εκπαίδευση στην καρδιοπνευμονική αναζωογόνηση (ΚΑΡΠΑ) με την Resusci Annie, ξεκινούσε με τη φράση “Annie… Annie… Είσαι καλά;” καθώς οι νέοι ΕΜΤ,  μάθαιναν το πρώτο βήμα στην ΚΑΡΠΑ, την αναγνώριση σημείου ανταπόκρισης. Στα επικαιροποιημένα πρωτόκολλα οι εκπαιδευτές CPR καθώς αποδέκτες παροχής Πρώτων Βοηθειών είμαστε όλοι, χρησιμοποιούν την ερώτηση «Είσαι καλά;».

Τα πρώτα “Resusci Annies” ήταν ακατέργαστα και απλά σε σύγκριση με τα ηλεκτρονικά ανδρείκελα που κατασκευάζονται σήμερα, αλλά ήταν αποτελεσματικά. Ο λαιμός είχε ενσωματωμένες κύστες από καουτσούκ με τις οποίες ο εκπαιδευτής μπορούσε να παράγει έναν καρωτιδικό παλμό με έναν λαμπτήρα στο χέρι ως ένδειξη ότι εκτείνεται σωστά, για να ανοίξει ο αεραγωγός και να αεριστεί. Το σώμα αποτελούνταν από μεταλλικό στεφάνι ελατηρίου που προσομοίωνε τις νευρώσεις και παρείχε τη βάση για το στήθος πάνω στο οποίο μπορούσαν να γίνουν συμπιέσεις. Προσαρτήθηκε ένας πλαστικός «πνεύμονας» και ένας προσομοιωμένος πρόσθιος θώρακα/στήθος. Το υπόλοιπο σώμα ήταν ένα πλαστικό μπαλόνι το οποίο ο εκπαιδευτής φούσκωσε σε κάθε εκπαιδευτική σειρά με μια εξωτερική αντλία ποδιών. Μεταξύ των μαθημάτων το σώμα καθαριζόταν επιμελώς, ξεφούσκωνε, δίπλωνε και επέστρεφε στο κουτί αποθήκευσης.

Η επόμενη γενιά “Resusci Annie” κατασκευάστηκε με αφρό στο σώμα, ενώ η μέτρηση επιτυχούς αερισμού και συμπίεσης ήταν εφικτή με αισθητήρες πίεσης με φωτεινές ενδείξεις σε οθόνη με pod, με ηλεκτρονικό μετρονόμο με ένδειξη στον ενδεικτικό ρυθμό συμπίεσης. Οι εκπαιδευόμενοι, έπρεπε να παράγουν μια λωρίδα χαρτιού σαν ΗΚΓ που θα αποτύπωνε τον κατάλληλο χρόνο, το βάθος και τη σειρά των ενεργειών τους.

Ο παλμός της καρωτίδας μπορούσε να προσομοιωθεί και οι κόρες των εξελιγμένων “Resusci Annie”, μπορούσαν να διαστέλλονται και να συστέλλονται με έναν φουσκωτό λαμπτήρα. Οι επόμενες γενιές θα έχουν πλέον μεμονωμένες προσωπίδες (στόμα/χείλη) για κάθε εκπαιδευόμενο, και  πνεύμονες μιας χρήσης, που δεν απαιτούσαν πλέον καθαρισμό.

Η αρτιότητα στην απόδοση και την τήρηση του Πρωτοκόλλου, έγινε προαπαιτούμενο για την απόκτηση πιστοποίησης.

 

Τα σύγχρονα ανδρείκελα εκπαίδευσης, παρέχουν στους εκπαιδευόμενους ρεαλιστική προσομοίωση σε εκμάθηση διασωστικών μεθόδων, παροχής ΚΑΡΠΑ (CPR) και απινίδωσης. Τα εκπαιδευτικά ανδρείκελα Πρώτων Βοηθειών σήμερα, έχουν ρεαλιστική προσομοίωση εκτός από τη «Resusci Anne» σε βρέφος «Resusci-Baby», παιδικό ανδρείκελο και μια αφροαμερικανική έκδοση.

Εκείνη η “άγνωστη” νεαρή γυναίκα που πνίγηκε στον Σηκουάνα το 19ο αιώνα είναι πλέον “υπεύθυνη” για τη διάσωση πολλών ανθρώπων. Για τους πιο ρομαντικούς, αναφέρεται ότι η «Resusci Anne» είναι το πιο φιλημένο γυναικείο πρόσωπο όλων των εποχών..