Όταν αναφερόμαστε σε serial killer εννοούμε τον κατ’ εξακολούθηση ανθρωποκτόνο, ο οποίος διαπράττει τουλάχιστον 2 ή 3 ανθρωποκτονίες εκ προθέσεως σε διαφορετικό τόπο και χρόνο με κάποια απόσταση μεταξύ τους.
Τα εγκλήματα ενός serial killer χαρακτηρίζονται από έντονη βία που δεν συναρτάται με κάποιο εμφανές κίνητρο (απόκτηση κέρδους, πάθος κλπ), δεδομένου ότι δεν υπάρχει καμία ή υπάρχει πολύ μικρή προσωπική σχέση μεταξύ δράστη και θύματος.
Ωστόσο, ο τρόπος διάπραξης των εγκλημάτων του καθώς και η συνολική μορφή τους χαρακτηρίζονται από κάποιες ιδιαιτερότητες, που συνοψίζονται στην επαναλαμβανόμενη μορφή τους, στο γεγονός ότι οι δράστες δρουν συνήθως ατομικά και σπάνια με συνεργούς, καθώς και το γεγονός ότι το θύμα δεν «προκαλεί» καθ’ οιονδήποτε τρόπο την πράξη τους, δεδομένου ότι δεν αποτελεί συνήθως αυτό το ίδιο στόχο του δράστη αλλά η ειδική κατηγορία στην οποία το συγκεκριμένο άτομο μπορεί να ανήκει που μπορεί να είναι εθνική, φυλετική, πολιτισμική, σεξουαλική ή θρησκευτική.
Επισημαίνεται, επίσης, ότι η σύνδεση μεταξύ των εγκλημάτων του συγκεκριμένου δράστη δεν διαφαίνεται εξ αρχής αλλά αποκαλύπτεται εκ των υστέρων. Εξάλλου, ο serial killer δεν αποδέχεται παρά μόνο όσα από τα εγκλήματά του αποδεικνύονται με στοιχεία που τον συνδέουν άμεσα με αυτά και για το λόγο αυτό υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην εξιχνίασή τους.
Η διεθνής βιβλιογραφία έχει καταγράψει ορισμένες τυπολογίες serial killers οι οποίοι κατά κανόνα χαρακτηρίζονται από κάποια ψυχοπαθολογία, και ειδικότερα τον δράστη που λειτουργεί βάσει κάποιων οραμάτων που του υπαγορεύουν με τη μορφή ενός alter ego τις πράξεις του, εκείνον που δρα στο πλαίσιο μιας αποστολής για την εξουδετέρωση ατόμων που ανήκουν σε κάποια ειδική κατηγορία (πόρνες, ομοφυλόφιλοι, αλλοδαποί, αλλόθρησκοι κλπ), τον ‘ηδονιστή’, ο οποίος συναρτά τις ανθρωποκτονίες που διαπράττει με σεξουαλική ευχαρίστηση και εκείνον που αποσκοπεί στην ‘κυριαρχία’ πάνω στα θύματά του. Δεδομένου ότι οι serial killers είναι συνήθως άνδρες, η βία κατά των γυναικών θυμάτων τους αντανακλά έναν κακώς νοούμενο ‘ανδρισμό’.
Επειδή στις περισσότερες περιπτώσεις, ο δράστης είναι εξωτερικά ένας ‘κανονικός’ και ‘συνηθισμένος’ άνθρωπος που μπορεί να έχει οικογένεια και κοινωνικό status, υπάρχει μεγάλη δυσκολία την πρόληψη των εγκλημάτων του.
Γι’ αυτό είναι σημαντική η εξιχνίαση ώστε να λειτουργήσει ως ειδική και γενική πρόληψη, και να αποτραπεί τόσο ο ίδιος από την εξακολούθηση της εγκληματικής του δράσης όσο και επίδοξοι μιμητές του.
Παρότι ο πρώτος serial killer ήταν ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης, η επιστήμη ασχολείται ειδικά με το θέμα αυτό τις τελευταίες δεκαετίες. Η σύγχρονη τάση εξετάζει τόσο το ψυχολογικό όσο και γεωγραφικό profiling, αξιοποιώντας στοιχεία που προκύπτουν από το modus operandi, τα οποία επιχειρούν -με όχι πάντα μεγάλα ποσοστά επιτυχίας- να συνδέσουν με την προσωπικότητα του δράστη.
[pdf-embedder url=”http://www.nantiareport.gr/wp-content/uploads/2019/05/crime-and-punishment-4.pdf” title=”Profyling_zarafonitou_crime-and-punishment-4″]
_____________________
* Συνέντευξη της Καθηγήτριας Εγκληματολογίας και Δ/ντριας του ΠΜΣ “Εγκληματολογία”, του Τομέα Εγκληματολογίας του Τμήματος Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, στην εφημερίδα Νέα Σελίδα (05/05/2019)