Ο Τζον Κυριακού είναι ο Ελληνοαμερικανός πρώην πράκτορας της CIA που έγινε γνωστός σε όλη την Αμερική όταν κατήγγειλε δημοσίως τις αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες για βασανιστήρια –με τη μέθοδο του εικονικού πνιγμού- υπόπτων για τρομοκρατία στις φυλακές του Γκουαντάναμο.
Έτσι, κατάφερε να γίνει ο μοναδικός πράκτορας που φυλακίστηκε γιατί κατήγγειλε τις ανακριτικές πρακτικές της υπηρεσίας του μετατρέποντας τον εαυτό του από διώκτη σε διωκόμενο. Το 2013 καταδικάστηκε σε κάθειρξη τριάντα μηνών για παράβαση του νόμου περί προστασίας των δεδομένων.
Μετά από δύο χρόνια στη φυλακή ζει εδώ και αρκετό καιρό ξανά με την οικογένειά του.
Σε συνέντευξή του στον «Ελεύθερο Τύπο» μιλά για τις απειλές μαφιόζων που δέχθηκε στη φυλακή, τη θητεία του στο κλιμάκιο της CIA που ερευνούσε για τη 17Ν στην Αθήνα, τις σχέσεις του με τον περιβόητο πράκτορα της CIA Γκαστ Αβρακωτος που υπηρέτησε στην Ελλάδα την ταραγμένη δεκαετία του ’60 και την άποψή του για την πολύκροτη υπόθεση των υποκλοπών σε βάρος της κυβέρνησης Καραμανλή.
– Περάσατε δύο χρόνια στη φυλακή επειδή καταγγείλατε βασανισμούς τρομοκρατών από τη CIA. Έχετε μετανιώσει που μιλήσατε;
Δεν μετανιώνω καθόλου. Ίσως ακούγεται τρελό αλλά θα το ξανάκανα. Κάποιος έπρεπε να πει κάτι. Είμαι χαρούμενος που ήμουν εγώ που το έκανα. Για το μόνο που λυπάμαι είναι ότι ακόμα και μετά την επίσημη έκθεση της Γερουσίας για τα βασανιστήρια κανένα άλλο στέλεχος της CIA δεν μίλησε για τους βασανισμούς.
– Πως νιώθει ένας πράκτορας στη φυλακή; Υπήρξαν απειλές σε βάρος σας;
Στην αρχή ανησυχούσα για την ασφάλειά μου. Κατά τη μεταφορά μου στη φυλακή, ένας από τους φύλακες μου είπε: «Αν κάποιος έρθει στο κελί σου χωρίς πρόσκληση αυτό είναι μία επιθετική πράξη». Μετά από μόνο δύο ώρες, δύο νεοναζί μπήκαν στο κελί μου. Σηκώθηκα απότομα και ύψωσα τις γροθιές μου. Ένας από αυτούς με ρώτησε αν είμαι γκέι. Απάντησα όχι. Μετά με ρώτησε: ‘Είσαι καρφί;’. ‘Όχι’, του απάντησα. ‘Είσαι παιδεραστής;’. ‘Όχι’, του είπα. Μετά αυτός μου είπε ότι μπορούσα να κάθομαι με τους νεοναζί στο κυλικείο της φυλακής. Λίγες ημέρες αργότερα, δύο μέλη της οργάνωσης «Nation of Islam» (Έθνος του Ισλάμ), ήρθαν στο κελί μου. Ξανά πετάχτηκα έτοιμος για μάχη. Αλλά ένας από αυτούς μου είπε ότι ο αρχηγός Louis Farrakhan, είχε πει ότι ήμουν ήρωας για το μουσουλμανικό λαό και ότι δεν θα είχα κανένα πρόβλημα μαζί τους. Τελικά, ένα από τα πολλά μέλη της ιταλικής μαφίας με ρώτησε «γιατί κάθεσαι με τους ναζί;». Εγώ απάντησα ότι με προσκάλεσαν να καθίσω μαζί τους την πρώτη ημέρα που ήμουν εδώ. Μου είπε να σταματήσω να κάθομαι μαζί τους. ‘Από σήμερα είσαι με τους Ιταλούς’, μου εξήγησε. Έτσι, για το υπόλοιπο της ποινής μου παρέμεινα με τους Ιταλούς. Μόλις μαθεύτηκε ότι κάθομαι με τους Ιταλούς κανείς δεν τόλμησε να με ενοχλήσει ή να με απειλήσει.
– Στην Ελλάδα βρίσκεται στη Δικαιοσύνη η υπόθεση των υποκλοπών σε βάρος της κυβέρνησης Καραμανλή. Ο Εισαγγελέας πρότεινε να παραπεμφθούν σε δίκη τέσσερα άτομα, ανάμεσά τους ο Αμερικανός πράκτορας William Basil. Θεωρείτε ότι υπάρχει πιθανότητα οι αμερικάνικες μυστικές υπηρεσίες να έχουν λειτουργήσει κάποια στιγμή εκτός νόμιμου πλαισίου;
Το σκάνδαλο αυτό έλαβε χώρα αφότου έφυγα από τη CIA. Δεν γνωρίζω τα δεδομένα της υπόθεσης. Και για να σου πω την αλήθεια η CIA δεν θα μπορούσε να γνωρίζει την υπόθεση αυτή. Δεν είναι μία επιχείρηση με την οποία θα μπορούσε να έχει ασχοληθεί η CIA. Φυσικά, υπάρχουν άλλες αμερικάνικες κυβερνητικές υπηρεσίες που κάνουν αυτού του είδους τα πράγματα αλλά εγώ δεν είμαι αρμόδιος για να το συζητήσω.
– Πιστεύετε ότι οι αμερικανικές υπηρεσίες θα μπορούσαν να έχουν συμμετοχή στις υποκλοπές;
Μόνο εικασίες θα μπορούσα να κάνω.
– Οι αμερικάνικες και οι ελληνικές Αρχές θεωρείτε ότι πάντα λειτουργούν στα θέματα ασφάλειας σε νόμιμο πλαίσιο;
Οι αμερικάνικες και οι ελληνικές κυβερνήσεις διαχρονικά είχαν στενές σχέσεις στο παρασκήνιο. Από την εμπειρία μου στην Ελλάδα διαπίστωσα ότι η συνεργασία μας ήταν πράγματι σε νόμιμο πλαίσιο. Είμαι περήφανος για τη συνεργασία μου με τις ελληνικές Αρχές. Κάναμε πολύ καλή δουλειά ενάντια στους τρομοκράτες.
– Κατά τη διάρκεια των ερευνών για τη 17Ν υπηρετήσατε για ένα διάστημα στην Αθήνα. Πιστεύεται ότι έχουμε μάθει όλα τα μέλη της 17Ν ή όχι; Ποια η γνώμη σας για τις έρευνες;
Δεν νομίζω ότι θα μάθουμε ποτέ εάν έχουν συλληφθεί όλα τα μέλη της 17Ν. Η οργάνωση ήταν τόσο μυστική, τόσο στεγανοποιημένη, που είναι αδύνατο να γνωρίζουμε όλη την ιστορία της. Για παράδειγμα, ακόμα δεν ξέρουμε τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε η δολοφονία του Αμερικανού πλοιάρχου George Tsantes. Κανείς δεν ανέλαβε την ευθύνη.
Για εμένα η μάχη κατά της 17Ν που δόθηκε μαζί με την ελληνική κυβέρνηση ήταν το κορύφωμα της καριέρας μου στη CIA. Οι Έλληνες πρέπει να είναι περήφανοι για τη δουλειά της Ελληνικής Αστυνομίας για την εξάρθρωση της οργάνωσης. Ήταν αναπόφευκτο ότι η 17Ν θα έκανε κάποιο λάθος. Και όταν αυτοί το έκαναν η Αστυνομία ήταν έτοιμη να δράσει.
– Είναι γνωστό ότι διατηρούσατε στενές σχέσεις με τον Gust Avrakotos. Ποιες ήταν οι σχέσεις ανάμεσά σας; Σας είχε αναφέρει ποτέ κάτι για την περίοδο της χούντας στην Ελλάδα;
Ναι, ο Gust Avrakotos ήταν δάσκαλος και μέντοράς μου. Και οι δύο προερχόμαστε από το ίδιο μέρος της Πενσυλβανία, ήταν στο πανεπιστήμιο μαζί με τον πατέρα μου, ενώ και οι δύο είχαμε έναν βαθύ ενθουσιασμό για την Ελλάδα. Παρόλαυτά είχαμε σοβαρές διαφορές στην πολιτική σκέψη. Ο Gust ήταν ένας σκληρός υποστηρικτής της χούντας και ήταν πάρα πολύ συντηρητικός στις πολιτικές του απόψεις. Συνήθιζα να τον αποκαλώ φασίστα στο γραφείο. Αυτός γελούσε αλλά εγώ όντως πίστευα ότι ήταν φασίστας. Ο Gust είχε πολύ στενές σχέσεις με μέλη της χούντας και ξέρω ότι κράτησε επαφές με κάποια από τα μέλη της οικογενειών τους μέχρι το θάνατό του.
Μία φορά στο γραφείο συζητούσα με έναν συνάδελφό μου, στον οποίο ανέφερα ότι ο Μάλλιος, ο οποίος δολοφονήθηκε από τη 17Ν, ήταν βασανιστής κατά τη διάρκεια της χούντας. Ο Gust άκουσε την κουβέντα και εξαγριώθηκε. Με άρπαξε από το πουκάμισο και με έσπρωξε στον τοίχο . Μου φώναξε ‘έπρεπε να σε σκοτώσω. Ο Μάλλιος ήταν φίλος μου’. Δύο συνάδελφοί μου τον τράβηξαν από πάνω μου. Του είπα ‘ανεξαρτήτως ότι αυτός ήταν φίλος σου, παραμένει ένας βασανιστής. Και μη με ξαναγγίξεις ποτέ’.
– Ποια είναι τα σχέδια σας για το μέλλον;
Έχω γράψει ένα βιβλίο που εκδίδεται το Μάρτιο και ονομάζεται «The Convenient Terrorist Abu Zubaydah and the Weird Wonderland of America’s Secret Wars» (Ο Βολικός Τρομοκράτης Abu Zubaydah και η Αλλόκοτη Χώρα των Θαυμάτων των Αμερικάνικων Μυστικών Πολέμων). Πρόκειται για το πρόγραμμα βασανιστηρίων της CIA και τη σύλληψη και βασανισμό του Abu Zubaydah, του πρώτου «υψηλής αξίας» κρατουμένου. Ήμουν υπεύθυνος για τη σύλληψη του Abu Zubaydah στο Πακιστάν το 2002.
Έχω και ένα άλλο βιβλίο στα σκαριά, το οποίο θα κυκλοφορήσει τον Μάιο, το οποίο ονομάζεται «Doing Time Like a Spy: How the CIA Taught Me to Survive and Thrive in Prison» (Κάντο όπως ένας κατάσκοπος: Πως η CIA με δίδαξε να επιβιώσω και να ευημερήσω στη φυλακή»). Είναι ένα βιβλίο που λέει τα πάντα σχετικά με το πώς χρησιμοποίησα την εκπαίδευσή μου στην CIA για να μείνω αλώβητος στη φυλακή. Επίσης, πούλησα μία τηλεοπτική σειρά με σκηνοθέτη τον Oliver stone στο History Channel στις ΗΠΑ. Νομίζω ότι το μέλλον μου είναι περισσότερο στο Χόλιγουντ παρά στην Ουάσινγκτον.
___________
* Ελεύθερος Τύπος