Τα €10 που πρέπει να καταβάλλει ο Έλληνας πολίτης για την έκδοση νέας ταυτότητας τύπου πιστωτικής κάρτας με τσιπάκι βιομετρικών χαρακτηριστικών (δακτυλικό αποτύπωμα και φωτογραφία αρχικά), κολλάνε την Ελληνική Κυβέρνηση στην ψήφιση νόμου για την έκδοσή της και προκαλούν τριβές με αμερικανούς αξιωματούχους.
Οι πιέσεις της αμερικανικής πλευράς ήταν έκδηλες στις πρόσφατες συναντήσεις που είχαν με ελληνικά τεχνικά κλιμάκια κατά τη διάρκεια της προγραμματισμένης ετήσιας αξιολόγησης του προγράμματος θεώρησης βίζας (Visa Waiver Program), ενώ και ο αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη Νίκος Τόσκας αναμένεται να έχει συναντήσεις σε πολιτικό επίπεδο για το ίδιο θέμα που δυστυχώς βάζει στο τραπέζι του διαλόγου την επαναφορά της βίζας για ταξίδια ελλήνων πολιτών στις ΗΠΑ.
Αυτές οι πιέσεις εκφράστηκαν ακόμη και από τον πρώην υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Κέρι αλλά και από τον ίδιο τον Μπάρακ Ομπάμα, κατά τη διάρκεια των επισκέψεών τους στην Ελλάδα. Ως καταληκτικό χρονικό διάστημα αντικατάστασης είχε οριστεί ο Απρίλιος του 2017. Το κόστος για την αντικατάσταση των παλιών ταυτοτήτων ανέρχεται στα 80.000.000 ευρώ, ποσό που λόγω των δημοσιονομικών περιορισμών δεν μπορεί να καλύψει το Δημόσιο, και η επιβάρυνση μετακυλύετε σε κάθε πολίτη, ο οποίος πρέπει να καταβάλλει τουλάχιστον 10 ευρώ, κάτι που η Ελληνική Κυβέρνηση και το Υπουργείο Εσωτερικών προσπαθεί να αποφύγει αναζητώντας… ισοδύναμα!
Οι δύο επιτροπές που είχαν συσταθεί στο Αρχηγείο της ΕΛ.ΑΣ. για να εξετάσουν τις τεχνικές προδιαγραφές έκδοσης των νέων ταυτοτήτων ολοκλήρωσαν το έργο τους από το καλοκαίρι του 2016, παρέδωσαν το πόρισμά τους, βάσει του οποίου έγινε το σχέδιο νόμου, το οποίο όμως παραμένει στα υπουργικά συρτάρια προκειμένου να υπάρξει η πολιτική βούληση για την κύρωσή του στη Βουλή. Ακόμη και αν έρθει αυτή η ψήφιση στο Ελληνικό Κοινοβούλιο από εκεί και πέρα απαιτείται η προκήρυξη ανοικτού διαγωνισμού που μπορεί να διαρκέσει έως και… 15 μήνες, με αποτέλεσμα το χρονικό περιθώριο να παραβιάζεται. Αυτό σημαίνει ότι οι Αμερικανοί θα πρέπει να δείξουν «ανοχή», προκειμένου η χώρα μας να παραμείνει στο πρόγραμμα απαλλαγής από την έκδοση βίζας και να μην έχουν πρόβλημα οι Έλληνες πολίτες στα ταξίδια τους στην Αμερική.
Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα είναι η μοναδική ευρωπαϊκή χώρα που δεν έχει προβεί στην έκδοση ταυτοτήτων με τις συγκεκριμένες προδιαγραφές ασφαλείας, με την αμερικανική πλευρά να επισημαίνει με όλους τους τρόπους πως οι ταυτότητες μας είναι ευάλωτες, εύκολες στην πλαστογραφία τους και στην έκδοση πλαστών διαβατηρίων με τη χρησιμοποίησή τους, παρουσιάζοντας παραδείγματα υποθέσεων. Η αλλαγή των δελτίων ταυτότητας αποτελεί συμβατική υποχρέωση της Ελλάδας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το 2009, η Ελλάδα είχε υπογράψει ένα «μνημόνιο συνεργασίας», έναν διακανονισμό μεταξύ της Αντιτρομοκρατικής Υπηρεσίας (ΔΑΕΕΒ) με το Terrorist Screening Center (Κέντρο Συλλογής Πληροφοριών για την Τρομοκρατία) για την ανταλλαγή πληροφοριών, αποτυπωμάτων και άλλων στοιχείων υπόπτων. Αυτή η συνεργασία είναι σε υψηλό επίπεδο, ωστόσο η μη έκδοση των νέων ταυτοτήτων περιορίζει την ελληνική πλευρά σε αυτή την ανταλλαγή πληροφοριών καθώς δεν έχει ηλεκτρονική «τράπεζα» δεδομένων των πολιτών της.
Εδώ και χρόνια η αμερικανική πλευρά ισχυρίζεται ότι οι σημερινές ταυτότητες μπορούν εύκολα να παραποιηθούν και στη συνέχεια να χρησιμοποιηθούν για την έκδοση διαβατηρίων από κυκλώματα πλαστογράφων. Αντίθετα στα διαβατήρια που εκδίδονται από την Αστυνομία -σύμφωνα με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές ασφαλείας- δεν έχουν παρατηρηθεί μέχρι στιγμής κρούσματα πλαστογραφίας. Το ίδιο και στα νέα διπλώματα οδήγησης που από το 2009 εκδίδονται με τις ίδιες προδιαγραφές από το Εθνικό Κέντρο Έκδοσης Εγγράφων Ασφαλείας, που εδρεύει στη διεύθυνση διαβατηρίων της Αστυνομίας.
__________
* Παναγιώτης Σπυρόπουλος