Ο θανάσιμος μηχανισμός της φύσης που παρασύρει λουόμενους κάθε καλοκαίρι στις ακτές της Ελληνικής επικράτειας και αποδίδονται περιστατικά πνιγμού, είναι τα “ρεύματα έλξης”
Ο πνιγμός του 30χρονου Στεφάνου, ο οποίος γιόρταζε το bachelor party του με φιλους του, στην παραλία Καθισμα της Λευκάδας αποδίδεται σε παράσυρση από “ρεύματα έλξης” (rip currents). Οι ντόπιοι ψαράδες γνωρίζουν καλά αυτά τα ρεύματα, όμως για τους περισσότερους λουόμενους, η ύπαρξή τους περνά απαρατήρητη- μέχρι να είναι αργά.
Τα ρεύματα έλξης (rip currents), είναι στενά, ισχυρά ρεύματα νερού που κινούνται με ταχύτητα έως περίπου 8,8km/h, παρασύροντας λουόμενους από την ακτή προς τα ανοικτά. Δμιουργούνται όταν κύματα που “σκάνε” κοντά στην ακτή συγκεντρώνουν μεγάλες ποσότητες νερού, οι οποίες στη συνέχεια επιστρέφουν απότομα προς τα ανοικτά μέσα από στενά υποθαλάσσια κανάλια. Οι περιοχές που ευνοούν τον σχηματισμό τους είναι αμμώδεις ακτές με ρηχώσεις, φυσικές εσοχές ή τεχνητά εμπόδια όπως κυματοθραύστες.
Η παρατήρηση του υδάτινου χώρου μπορεί να “αποκαλύψει” τη δημιουργία ενός ρεύματος έλξης. Συνήθως εμφανίζεται ως μια στενή, πιο σκοτεινή λωρίδα νερού μεταξύ περιοχών με κυματισμό. Μπορεί να παρατηρηθεί απουσία αφρού ή διαφορετική κίνηση των κυμάτων, ενώ συχνά υπάρχει εμφανής ροή αφρού ή άμμου προς τα ανοικτά.
Αν βρεθείτε να παρασύρεστε απο ρεύματα έλξης (rip currents) παραμείνετε ήρεμοι και αποφύγετε να προσπαθείτε να κολυμπήσετε απευθείας προς την ακτή. Κολυμπήστε παράλληλα με την ακτή, ώστε να βγείτε από το ρεύμα, και μετά με γωνία προς την ακτή. Αν παλι δεν μπορείτε να “βγειτε” απο το ρεύμα, διατηρηθείτε στην επιφάνεια, και καλέστε σε βοήθεια.
Στην ελληνική πραγματικότητα, τα ρεύματα έλξης ευθύνονται για δεκάδες περιστατικά κάθε χρόνο. Πολλές από τις διασώσεις που πραγματοποιούν οι ναυαγοσώστες αφορούν λουόμενους που αιφνιδιάστηκαν από την κινηματική του νερού. Τα στατιστικά είναι ανησυχητικά: κατά μέσο όρο, περίπου 350 άνθρωποι χάνουν τη ζωή τους ετησίως παγκοσμίως από ρεύματα έλξης- με τους περισσότερους πνιγμούς να συμβαίνουν σε παραλίες χωρίς ναυαγοσωστική κάλυψη.
Η καλύτερη αντιμετώπιση ειναι η πρόληψη. Οφειλουμε να ακολουθούμε τις υποδείξεις των ναυαγοσωστών και ντόπιων ενω θα πρέπει να αποφεύγουμε το κολύμπι σε άγνωστα νερά, χωρίς επίβλεψη. Η πρόληψη και η γνώση μπορουν να κάνουν τη διαφορά ανάμεσα στη ζωή και το θάνατο.