Ενόψει έναρξης της θερινής περιόδου, από το Παρατηρητήριο θαλάσσιων ατυχημάτων και πνιγμών δημοσιοποιήθηκαν τα στοιχεία της ετήσια έκθεσης για το έτος 2023
Κατά μέσο όρο την τελευταία πενταετία (2019-2023) 360 άνθρωποι χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες αναψυχής (κολύμβηση, υδάτινα σπορ, υδάτινη αναψυχή), σύμφωνα με το Παρατηρητήριο θαλάσσιων ατυχημάτων και πνιγμών, με την ακτογραμμή της Ελλάδας να έχει μήκος 13.676Km. Σύμφωνα με το Μητρώο Παραλιών που έχει δημιουργήσει το Παρατηρητήριο ατυχημάτων, είναι καταγεγραμμένες περισσότερες από 3.400 παραλίες, στη συντριπτική τους πλειοψηφία δημοφιλείς (οργανωμένες και μη).
Το 2023, 407 άνθρωποι έχασαν την ζωή τους στο υδάτινο περιβάλλον της χώρας συμμετέχοντας δραστηριότητες αναψυχής. Από αυτούς, οι 400 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στη θάλασσα, ενώ 7 στα εσωτερικά ύδατα της χώρας. Με βάση την ανάλυση των στοιχείων, το 71% (288) των θυμάτων ήταν άνδρες, ενώ 1 θανάσιμο ατύχημα παραμένει απροσδιόριστο. Το 67% (273) θύματα ήταν Έλληνες, ενώ το 33% αλλοδαποί.
Το 2023 γνωστοποιήθηκαν συνολικά 34 τραυματισμοί σε κατά τόπους Λιμενικές Αρχές σε όλη την Ελλάδα. Από τους τραυματισμούς, το 79% (27) αφορούσε άντρες και το 21% (7) ήταν γυναίκες. Το 76% των τραυματισμών(26) αφορούν άτομα ηλικίες από 18-59, όπως ήταν αναμενόμενο, αφού αυτές είναι οι πλέον ενεργές ηλικιακές ομάδες που συμμετέχουν σε δραστηριότητες στη θάλασσα. Το 12% αφορά εφήβους 13-17 ετών, το 9% αφορά άτομα >60 ετών και τέλος το 3% μικρά παιδιά 0-6 ετών.
Από τους 400 θανάτους θαλάσσιες δραστηριότητες αναψυχής, 260 οφείλονται σε πνιγμό (65%), 25 σε παθολογικά αίτια (6%), 1 σε θανάσιμο ατύχημα και 114 (29%) δεν έχουν προσδιοριστεί ακόμα*. Από τα θύματα, 104 άτομα έχασαν τη ζωή τους σε κολύμβηση, 5 σε ερασιτεχνική αλιεία (6 ψαροντούφεκο, και 2 από σκάφος) 2 κατάδυση αναψυχής (2 από επιχείρηση και 1 ιδιωτικά) 2 επιβαίνων σε σκάφος 1 σε δυστύχημα με windsurf.
Σύμφωνα με τον μέσο όρο της τελευταίας τετραετίας (2019-2022), το 58% των θανάτων
οφείλονται σε πνιγμό, το 10% σε παθολογικά αίτια και το 32% σε μη προσδιορισμένα ακόμα αίτια (που ακόμα δεν έχει ολοκληρωθεί η ιατροδικαστική έκθεση).
Όπως προκύπτει, τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα καταγράφονται τους καλοκαιρινούς μήνες στη θάλασσα και κολυμβητικές δεξαμενές καθώς επίσης στις υπόλοιπες ψυχαγωγικές και αθλητικές δραστηριότητες.
Από τα 400 θανάσιμα ατυχήματα, 331 αφορούσαν άτομα άνω των 60 ετών (83%), 59 άτομα ηλικίας από 18-59 ετών, 5 παιδιά ηλικίας 0-17 και 5 αδιευκρίνιστης ηλικίας.
Τα περιστατικά με θανατηφόρα κατάληξη, εντοπίζονται μαζικότερα, το χρονικό διάστημα μεταξύ 12:00-13:00 (14% σε σύνολο), τις ώρες που η προσέλευση στις παραλίες είναι αυξημένη. Ενώ το 11% των θανάσιμων ατυχημάτων, καταγράφεται μεταξύ 10:00-11:00, 11:00- 12:00 και 13:00-14:00 το μεσημέρι. Μεγάλο ποσοστό θανάτων καταγράφεται τις ώρες που δεν υπάρχει ναυαγοσωστική κάλυψη [08:00-10:00 και 20:00-24:00] με το ποσοστό να ανέρχεται στο 8%.
Τα περισσότερα θανάσιμα ατυχήματα για το 2023 στις παραλίες Ν. Πόρων του Δήμου Δίου-Ολύμπου, Ακτή Παραλίας Νέο του Δήμου Κατερίνης και Περαίας, του Δήμου Θερμαϊκού καταγράφηκαν 4 θανάσιμα ατυχήματα. Επιπλέον στις παραλίες Κάμπινγκ ΕΟΤ παραλίας Επανωμής, Λαγανά, παραλία Αλιπέδου Αλίμου, Μεγάλου Καβουρίου Βουλιαγμένης και Σκάλα Ποταμιάς, έχασαν τη ζωή τους 3 άνθρωποι. Στον πίνακα καταγράφεται ο αριθμός των ναυαγοσωστών που θα έπρεπε να είχε τοποθετηθεί στις παραλίες από τους Δήμους ή τον υπόχρεο φορέα και τον αριθμό ναυαγοσωστών που τελικά τοποθετήθηκε.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης έχουν όλοι οι χώροι που χαρακτηρίζονται ως λουτρικές εγκαταστάσεις, είτε λειτουργούν με την καταβολή εισιτηρίου είτε είναι πολυσύχναστοι (ΠΔ 71/2020). 
Οι αποφάσεις σχετικά με το ποιες παραλίες κάθε Δήμου είναι πολυσύχναστες λαμβάνονται κάθε χρόνο από ειδική τριμελή επιτροπή που συμμετέχει εκπρόσωπος της τοπικής λιμενικής αρχής, εκπρόσωπος της σχετικής Υγειονομικής Περιφέρειας και εκπρόσωπος του Δήμου.
Για το 2023, 580 παραλίες είχαν υποχρέωση ναυαγοσωστικής κάλυψης. Οι συνολικές υποχρεωτικές θέσεις των ναυαγοσωστών (κάποιες παραλίες έχουν περισσότερες από μία θέσεις) ήταν 876. Με βάση τα στοιχεία του τέλους της καλοκαιρινής περιόδου (30/09 2023), οι παραλίες στις οποίες τοποθετήθηκαν ναυαγοσώστες ήταν 528, ήτοι 91% και οι θέσεις ναυαγοσωστών 792 (94%).
Από τα 400 θανάσιμα ατυχήματα που συνέβησαν, τα 391 και το 1 θανάσιμο ατύχημα σε ΘΜΑ, καταγράφηκαν σε απόσταση μικρότερη των 1000 μέτρων από την ακτή, εκ των οποίων τα 222 ατυχήματα, σημειώθηκαν σε παραλίες ο οποίες δεν είχαν χαρακτηρισμό πολυσύχναστες και κοσμικές (σσ. δεν προβλέπεται ναυαγοσωστική κάλυψη). Από τα 391, τα 354 ήταν σε παραλίες καταγεγραμμένες στο Μητρώο, εκ των οποίων τα 184 καταγράφηκαν σε παραλίες όπου δεν προβλεπόταν ναυαγοσωστική κάλυψη.
Το 56% των θανάσιμων ατυχημάτων (207 ) καταγράφηκαν σε παραλίες όπου δεν προβλεπόταν ναυαγοσωστική κάλυψη, το 32% (121) σε φυλασσόμενες παραλίες εντός του ωραρίου της ναυαγοσωστικής κάλυψης και τέλος το 12% (45) σε φυλασσόμενες παραλίες εκτός του ωραρίου ναυαγοσωστικής κάλυψης. Άρα το 68% των θανάσιμων ατυχημάτων συνέβησαν σε παραλίες μη φυλασσόμενες από ναυαγοσώστη. Το γεγονός καταδεικνύει τη μεγάλη σημασία της ναυαγοσωστικής κάλυψης των παραλιών, προκειμένου
να μειωθούν οι πνιγμοί.
Στην επικράτεια έχουν καταγραφεί (01/08 2023) 1053 Επιχειρήσεις Θαλασσίων σπορ και αναψυχής, 239 Επιχειρήσεις Παροχής Καταδυτικών Υπηρεσιών και 931 Επιχειρήσεις Ενοικίασης Λεμβών.
Για την περίοδο 2019-2023, 1.801 θάνατοι σημειώθηκαν σε υδάτινες δραστηριότητες αναψυχής. Ο μέσος όρος των θανάσιμων ατυχημάτων σε δραστηριότητες αναψυχής που έλαβαν χώρα στο υδάτινο περιβάλλον (στη θάλασσα και τα εσωτερικά ύδατα) της χώρας ανέρχεται σε 360 περιστατικά.
Tο Παρατηρητήριο Ατυχημάτων στο Υδάτινο Περιβάλλον της Ελλάδας, συλλέγει και επεξεργάζεται πληροφορίες σχετικές με τα ατυχήματα σε υδάτινο περιβάλλον και τα στοιχεία, βοηθούν να αντιληφθούμε τις αιτίες και τις συνθήκες υπό τις οποίες σημειώνονται τα ατυχήματα.
Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε (15/05) στο ΥΝΑΝΠ στο πλαίσιο εορτασμού της Εθνικής Ημέρας Πρόληψης Θαλάσσιων Ατυχημάτων και Πνιγμών (11/50), η οποία θεσπίστηκε με το άρθρο 19 του νόμου 4597 (ΦΕΚ 35α της 28ης Φεβρουαρίου 2019) μια κοινή πρωτοβουλία του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και του Safe Water Sports.
_________________
* Ως «Μη προσδιορισμένοι ακόμα» θάνατοι, χαρακτηρίζονται περιστατικά για τα οποία δεν έχει ολοκληρωθεί η ιατροδικαστική έκθεση, εν αναμονή αποτελεσμάτων εργαστηριακών εξετάσεων, οπότε και ο θάνατος μπορεί να αποδοθεί σε πνιγμό, είτε με απόδοση σε παθολογικά αίτια, θανάσιμο ατύχημα ή απροσδιόριστης αιτίας.