Η στυγερή δολοφονία του ζευγαριού μέσα στο σπίτι τους, επανέρχεται στις μνήμες των γηραιότερων, καθώς 59χρόνια μετά, παραμένει ανεξιχνίαστη
Το ζευγάρι των Εβραίων, Ιάκωβου και Σάρας Αζαρία, σφαγιάστηκε μέσα στο σπίτι τους, στην Βέροια, ανήμερα την Τσικνοπέμπτη του 1961. Οι δράστες πυρπόλησαν τα θύματά τους, και κατά τη διαφυγή τους, προκάλεσαν εμπρησμό ώστε να αποκρύψουν στοιχεία από τις Αρχές που θα ερευνούσαν το έγκλημα.
Σύμφωνα με το έθιμο της εποχής, φίλοι, συγγενείς και γείτονες, μασκαρεμένοι το βράδυ της Τσικνοπέμπτης έκαναν επισκέψεις στα σπίτια της γειτονιάς. Αν τους αποκάλυπταν λάμβαναν δώρα ενώ διατηρούσαν την “κρυφή” τους ταυτότητα, λάμβαναν κεράσματα και γλυκίσματα . Στην τοπικοί κοινωνία, αναφορές ντόπιων εκείνη την εποχή, υποστήριζαν ότι το ζευγάρι των Εβραίων, ίσως να γνώριζε τους δράστες της δολοφονίας τους, ενδεχομένως και να άνοιξε το σπίτι του σε “καρναβαλιστές” λόγω της ημέρας καθώς αναφορές ντόπιων οι οποίοι είχαν ζήσει την περίοδο, υποστήριζαν ότι στο σπίτι είχαν βρει κεράσματα. Άλλες μαρτυρίες υποστηρίζουν ότι ο Εβραίος χρηματιστής ήταν πολύ προσεκτικός και δεν άνοιγε ειδικά βράδυ παρά μόνο σε συγκεκριμένα άτομα της πόλης και της απολύτου εμπιστοσύνης του . Ωστόσο γηραιότεροι υποστηρίζουν ότι η Εβραϊκή κοινότητα της Ημαθίας, δεν ακολουθούσε τα τοπικά έθιμα, και δεν άνοιγαν νυχτερινές ώρες την πόρτα τους , χωρίς να υπάρχουν ασφαλείς μαρτυρίες για τα πραγματικά γεγονότα .
Ο τοπικός Τύπος (εδώ) , με τίτλο “Ένα αποτρόπαιον έγκλημα” καταγράφει τα γεγονότα και το ρεπορταζ της εποχής αναφέρει , “Αποτρόπαιον έγκλημα συνετάρραξεν σήμερον την πρωίαν την πόλιν μας. Το φιλησυχώτατον ζεύγος της πόλεώς μας του Ιακώβ Αζαριά κατεσφάγη χθες την εσπέραν εντός της παρά την Δημοτ. Αγοράν κειμένης οικίας του. Οι δολοφόνοι αφού εξετέλεσαν το αδεχθές έργον των και διέρρηξαν το χρηματοκιβώτιον, περιέλουσαν τα δύο πτώματα με πετρέλαιον και έθεσαν πυρ με σκοπόν να το συγκαλύψουν. Η Αστυνομία ενεργεί διά την αποκάλυψιν των ληστών”. Στον Αθηναϊκό τύπο για ημέρες στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων υπήρχαν εκτενή ρεπορτάζ και ανταποκρίσεις από την πρωτεύουσα της Ημαθίας για τη διπλή δολοφονία του ζεύγους των Εβραίων κατοίκων της πόλης, ενώ παρέθεταν εικασίες για τους δράστες του εγκλήματος .
Ποιος ήταν ο χρηματιστής Ιάκωβος Αζαρία
Ο Εβραίος Ιάκωβος- Γιακώ, για τους ντόπιους- Αζαρία ήταν ένας από τους πιο έξυπνους και έμπειρους χρηματιστές της εποχής . Με μόρφωση, παιδεία και διασυνδέσεις με ανθρώπους του εμπορίου, είχε δραστηριότητα στη Θεσσαλονίκη, ενώ γνώριζε πολιτικούς της εποχής και θεωρείται από τους ισχυρούς άνδρες στη Μακεδονία. . Ήταν παντρεμένος με την Σαρίνα (Σάρα) Αζαρία , και διέμεναν στο διώροφο οίκημα επί της οδού Φιλίππου -παράλληλη της κεντρικής και παραπλεύρως της άλλοτε Δημοτικής Αγοράς- στη Βέροια. Ο Εβραίος χρηματιστής, είχε συστήσει την Τράπεζα Βεροίας , η οποία στεγαζόταν στο ισόγειο του ιδιόκτητου ακινήτου στον πρώτο όροφο του οποίου στεγαζόταν η οικογενειακή τους οικία, και μέσα στο νομικό πλαίσιο της εποχής, προέβαινε σε ανώνυμες ομολογιακές εκδόσεις χρηματοδότησης επιχειρήσεων με πολύ χαμηλά επιτόκια.
Η στυγερή δολοφονία
Το βράδυ της Τσικνοπέμτης του 1961 (22.02.1961) , το ζευγάρι των Εβραίων, δολοφονήθηκε μέσα στο σπίτι του, με τους δράστες να έχουν πλήξει θανάσιμα τα θύματα με μαχαίρι . Οι δράστες , περιέλουσαν με βενζίνη και πυρπόλησαν το ζευγάρι ενώ κατά τη διαφυγή τους, προκάλεσαν εμπρησμό στο σπίτι , ώστε να αποκρύψουν στοιχεία από τις Αρχές , με αποτέλεσμα στοιχεία που ενδεχομένως βοηθούσαν στις έρευνες και θα οδηγούσαν σε εξιχνίαση της διπλής δολοφονίας, καταστράφηκαν στη φωτιά. Ως κίνητρο των δραστών, αποδόθηκε η ληστεία καθώς στο χρηματοκιβώτιο που υπήρχε στο χώρο, εντοπίσθηκε παραβιασμένο και άδειο ενώ και τα συρτάρια στα έπιπλα και τις ντουλάπες εμφάνιζαν εικόνα έρευνας. Στις θύρες και τα παράθυρα της οικίας δεν είχαν εντοπισθεί ίχνη παραβίασης , με τις Αρχές να εκτιμούν ότι τα θύματα άνοιξαν ή γνώριζαν τους δράστες, και ενδεχομένως λόγω της ημέρας, άνοιξαν την πόρτα στους δολοφόνους τους.
Τις έρευνες ανέλαβε η Ελληνική Βασιλική Χωροφυλακή ενώ ο-τότε – Διευθυντής της Γενικής Ασφαλείας Θεσσαλονίκης Συνταγματάρχης Ευθύμιος (Θύμιος) Καμουτσής (Αμυγδαλιά Φωκίδας, γεννήθηκε το 1908 στην Θεσσαλονίκη και απεβίωσε στις 24 Ιουνίου 1997) ο οποίος μεταξύ άλλων διατέλεσε, Διευθυντής της Διευθύνσεως Αστυνομίας Θεσσαλονίκης και Φρούραρχος της Βουλής των Ελλήνων , μετέβη το Φεβρουάριο του 1961 στη Βέροια για να εποπτεύσει τις έρευνες. Για περισσότερο από δύο χρόνια προσπαθούσε στο πλαίσιο των ερευνών να ταυτοποιήσει και να εντοπίσει τους δολοφόνους του ζευγους Αζαρία, χωρίς ωστόσο αποτέλεσμα. Ενδεικτικό το γεγονός ότι παρά τις έρευνες σε όλα τα επίπεδα , τα κλοπιμαία και τα χρεόγραφα δεν εντοπίσθηκαν .
Μύθος της εποχής, απέδιδαν σε Ισραηλινούς πράκτορες τη δολοφονία του Γιόκα και της Σάρας Αζαρία καθώς υποστήριζαν ότι υπήρχαν μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, χωρίς να έχουν προκύψει ευρήματα ούτε σε αυτή την κατεύθυνση .
Η διπλή δολοφονία “στοίχειωσε” το Καρναβάλι
Το στυγερό άγριο έγκλημα -για την εποχή – αναστάτωσε την τοπικοί κοινωνία της Βέροιας για χρόνια μετά τη δολοφονία, μέχρι και σήμερα. Ο αστικός μύθος, αναφέρει ότι οι συγγενείς του ζευγαριού κατά την διάρκεια της κηδείας τους , καταράστηκαν την πόλη να μείνει αιώνια στην γκρίνια και στην μιζέρια. Σε αυτή την “κατάρα” αποδίδουν το γεγονός ότι από τότε , μέχρι και σήμερα, όσες προσπάθειες έγιναν, είτε από την Δημοτική Αρχή, είτε από ιδιωτικές πρωτοβουλίες, δεν στέφτηκε από επιτυχή στη διοργάνωση καρναβαλικών εκδηλώσεων στην πόλη.
Έχουν περάσει 59 χρόνια και το διπλό έγκλημα της οικογένειας των Εβραίων Γιακώ και Σάρας Αζαρία , παραμένει ανεξιχνίαστο ενώ οι δράστες δεν έχουν ταυτοποιηθεί . Έκτοτε, οι αναφορές σε εκείνες τις ημέρες των γηραιότερων κατοίκων της πόλης, κάθε Αποκριά, επαναφέρουν μνήμες και αναβιώνουν όσα έζησε η πόλη εκείνη την Τσικνοπέμπτη του 1961 .
____________________________________
* με πληροφορίες από τον τοπικό Τύπο και τον ιστότοπο veriotis.gr