Παπακώστα: Ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια μεγάλη στροφή προς τον ρεαλισμό

Συνέντευξη της Υφυπουργού Προστασίας του Πολίτη Κατερίνας Παπακώστα- Σιδηροπούλου

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε σστην «Εφημερίδα των Συντακτών» και τη δημοσιογράφο Έφη Μαρίνου, όπως διανεμήθηκε στους διαπιστευμένους συντάκτες από το Γραφείο Τύπου του Αρχηγείου της ΕΛΑΣ:

– Κυρία Παπακώστα, φταίνε οι τάσεις ρεφορμισμού του αριστερού ΣΥΡΙΖΑ που τον έφερε σε σας ή εσείς γίνατε ξαφνικά… κάπως αριστερή;

Ο δογματισμός βλάπτει, κάποτε αναγκαζόμαστε να προχωρήσουμε σ’ αυτό που εσείς ονομάζετε αναθεώρηση. Κι αυτό δεν είναι κλισέ, το απευθύνω ως απολύτως ειλικρινές στον πολίτη που θέλει να μάθει.
– Κι εγώ εκ μέρους του αναγνώστη σάς ρωτάω… Η αναθεώρηση, όπως προκύπτει ιστορικά, είναι τελικά «νομοτέλεια» που μοιάζει να αφορά μόνο τα κόμματα της Αριστεράς…

Εδώ μιλάμε για τη μεγάλη αναθεώρηση που κρίθηκε αναγκαία για να μπορέσει ο ΣΥΡΙΖΑ να κυβερνήσει έτσι όπως είχαν διαμορφωθεί τα πολιτικά πράγματα τα τελευταία χρόνια στη χώρα αλλά και στον κόσμο. Ήταν εύκολο, βολικό για την Αριστερά της αντιπολίτευσης, όσο δεν υπήρχε σοβαρή προοπτική διακυβέρνησης, να έχει άλλη στάση.
Ανέλαβε έχοντας στο DNA της την αμφισβήτηση προς την εξουσία, με την πίστη ότι θα αλλάξει το στάτους. Ήταν λοιπόν μεγάλη τόλμη εκείνου του τμήματος της Αριστεράς που αποφάσισε να μπει στο παιχνίδι της διακυβέρνησης, να φάει τα μούτρα της το πρώτο εξάμηνο παλεύοντας να κυβερνήσει χωρίς αποτέλεσμα.
Τότε ασκούσα σκληρή κριτική στην κυβέρνηση, όχι επειδή ήμουν στη Ν.Δ. αλλά επειδή διαπίστωνα το αυτονόητο, ό,τι δηλαδή και ο πολίτης. Η κυβέρνηση ήταν εγκλωβισμένη σε αναστολές, εμμονές, ιδεοληψίες.
– Και τώρα πια έχει απαλλαγεί από ιδεολογίες ή ιδεοληψίες κατά τη δική σας αντίληψη; Αντί της ρήξης ενσωματώθηκε;

Λέω πως ο ΣΥΡΙΖΑ έκανε μια μεγάλη στροφή προς τον ρεαλισμό. Αυτό που εσείς ονομάζετε ενσωμάτωση εγώ το εννοώ ως μια αδήριτη πραγματικότητα.
– Θεωρείτε πως ο πρωθυπουργός έχει ομολογήσει στους αριστερούς ψηφοφόρους του τη στροφή που λέτε ότι έκανε;

Ο πρωθυπουργός έχει κάνει δημόσια αυτοκριτική, όχι κρυφά, προς τους δικούς του. Μίλησε για λάθος επιλογές προσώπων επιβεβαιώνοντας το δίκαιο στην παλαιότερη κριτική μου.
– Δεν ήταν όμως και τόσο σαφής. Ίσως το αριστερό ακροατήριο επιθυμεί να ακούσει με μεγαλύτερη σαφήνεια ότι η «αναθεώρηση» ήταν μονόδρομος, ότι δεν είναι πια η προεκλογική Αριστερά.

Ευτυχώς που δεν είναι.
– Για εσάς…

Οχι, ευτυχώς για την κοινωνία.
– Μην το λέτε, η κοινωνία απάντησε σ’ αυτό με το δημοψήφισμα…

Ο πρωθυπουργός μίλησε επίσης και για αυταπάτες που πλέον κλείστηκαν στο χρονοντούλαπο της Ιστορίας. Κατανόησε ότι είναι άλλο να κυβερνάς ένα κόμμα κι άλλο τη χώρα.
Με τη σκλήρυνση και τις εμμονές της παλιάς αριστερής γενιάς, ήταν αδύνατον. Και μη μου πείτε ότι η πολιτική που ασκεί δεν έχει στον πυρήνα της τον πολίτη και τις ανάγκες του.
– Αν διώξουμε και τις αυταπάτες, δηλαδή το όνειρο να αλλάξει ο κόσμος, τι απομένει στο ιδεολογικό οπλοστάσιο της όποιας Αριστεράς;

Η ρεαλιστική πολιτική. Όμως σας λέω πως τον Οκτώβριο ο πρωθυπουργός θα γίνει περισσότερο σαφής. Θα κοιτάξει στα μάτια τον κόσμο, θα μιλήσει γι’ αυτή την επιβεβλημένη για τη χώρα στροφή που έκανε, για τη δυνατότητα που έχει πλέον να αποκαταστήσει τις αδικίες. Κάτι που πραγματοποιεί από τις 20 Αυγούστου με την κοινωνική ατζέντα, σημείο για το οποίο εγώ συγκλίνω και συμμαχώ με τον ΣΥΡΙΖΑ. Θέλω να πιστωθώ κι εγώ, όχι μόνο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ χωρίς ΑΝ.ΕΛΛ. αυτή την ατζέντα, τόσο κρίσιμη για τους πολίτες.

– Πιστώνεστε και την προηγούμενη ατζέντα αυτής της κυβέρνησης πριν τη συνδράμετε; Για εσάς, μια πολιτικό της λαϊκής Δεξιάς, ήταν καλοδεχούμενος ο νόμος για την ταυτότητα φύλου, το σύμφωνο συμβίωσης ή η συμφωνία με την Εκκλησία, η θρησκευτική ουδετερότητα του κράτους;

Πάντα πίστευα στον σεβασμό προς τα στοιχεία που συγκροτούν την προσωπικότητα του ανθρώπου, στην ελευθερία του να επιλέξει δικαίωμα έκφρασης εφόσον κινείται μέσα στα όρια που θέτει η δημοκρατία. Όμως και άλλοι βουλευτές όταν ήμουν στη Ν.Δ. είχαν την ίδια άποψη.
Ένα κράτος δικαίου υπερασπίζεται την προσωπική επιλογή του πολίτη, δεν του απευθύνεται με ύφος δικαστή.
Στο όνομα ξεπερασμένων αντιλήψεων απαγορεύεται να ομονοείς σε πράγματα που θεωρείς δίκαια; Κανείς δεν έχει κατακτήσει την απόλυτη αλήθεια. Όπως θεωρώ τεράστια παθογένεια το μοντέλο των αυτοδυναμιών που φαντασιώνονται στην Πειραιώς, πολιτική που θυμίζει τη γυναίκα του Λωτ, κοκαλωμένη να κοιτάζει προς τα πίσω. Οι εποχές άλλαξαν.

Οι πολιτικοί πρέπει να καθοδηγήσουν τον λαό στη νέα εποχή, στις νέες προκλήσεις, με όραμα, προτάσεις, πρακτικό πνεύμα.
– Άρα τι ισχύει; Δεν είστε πια στον αντίποδα της ιδεολογίας σας συνεργαζόμενη με τον ΣΥΡΙΖΑ; Ή έχουν αμβλυνθεί τόσο πολύ τα όρια μεταξύ των κομμάτων κι εμείς καμωνόμαστε ότι υπάρχουν μόνο και μόνο για να αισθανόμαστε ότι ανήκουμε κάπου;

Πιστεύω ότι οι πολίτες πια αναφέρονται περισσότερο στα πρόσωπα παρά στις παρατάξεις. Αυτά φέρνουν τον κόσμο στην πολιτική, όχι τα κόμματα.
Η νέα γενιά δεν έχει ταμπού. Ξεχωρίζει υπουργούς και βουλευτές από διαφορετικά κόμματα ως ειλικρινείς, έντιμους, χρήσιμους, αποτελεσματικούς. Γι’ αυτό εναντιώνομαι στην πόλωση των τελευταίων ημερών που στοχεύει σε τείχη, στην περιχαράκωση πολιτικών στρατοπέδων, σε αντιπαρατιθέμενους πόλους, πράγματα που ο κόσμος πλέον αμφισβητεί.
– Και τότε πώς εξηγείται το γεγονός ότι χάρη σε μια συγκεκριμένη πολιτική, κι όχι σε πρόσωπα, έχει αναδυθεί ένας ξεκάθαρα αρραγής πόλος, ακραίος και φοβιστικός, αυτός της Χρυσής Αυγής;

Πράγματι η ακραία ρητορική κάποιων βρήκε απήχηση σε πολίτες πληγωμένους από τα χρόνια της κρίσης, που τώρα σκέφτονται με θυμό ότι δεν έχουν πια να χάσουν τίποτα κι έτσι απαξιώνουν κάθε θεσμό: Κοινοβούλιο, Δικαιοσύνη, Δημοκρατία. Γι’ αυτό κατακρίνω την τωρινή πολιτική ηγεσία της Ν.Δ. η οποία δίνει χώρο στην Ακροδεξιά.
Η Ν.Δ., μια μεγάλη ιστορική παράταξη, έχει έναν φοβικό αρχηγό. Η προσωπικότητα και η στάση του στενεύουν και τα όρια της επιρροής του κόμματος. Στη λογική ενός ακραίου, φασιστικού λόγου, για κρεμάλες, δηλωσίες, προδότες κ.λπ., ο κ. Μητσοτάκης προσφέρει μια ζεστή φωλιά σε ακροδεξιούς που απευθύνονται στο θυμικό του λαού, συνεργεί στην εκκόλαψη του αυγού του φιδιού.
Ακούστε, θα μπορούσα να καθίσω στη Ν.Δ. σιωπηλή και αρεστή, να βολευτώ προσδοκώντας μια άνετη επανεκλογή. Επιτρέψτε μου να πω ότι όρθωσα ανάστημα στη γραμμή Μητσοτάκη και με έδιωξαν. Ένα πολύ νέο και πολύ μικρό κόμμα όπως η Νέα Ελληνική Ορμή πήρε δυσανάλογα μεγάλο βάρος πολιτικής ευθύνης. Κι αυτό γιατί μετά το τυπικό τέλος των μνημονίων, η πολιτική επιστρέφει στον δημόσιο βίο.
Αποφασίσαμε να εμπλακούμε όχι επειδή πήραμε ανταλλάγματα, η υπουργική καρέκλα δεν έχει μόνο προνόμια αλλά και ευθύνη.
Κρίνομαι κάθε μέρα για το έργο που παράγεται στον κρίσιμο τομέα της Ασφάλειας και μάλιστα σκληρά. Συμμαχούμε με τον ΣΥΡΙΖΑ για τη διαφάνεια στον δημόσιο βίο, για την εφαρμογή της κοινωνικής ατζέντας, για μια στέρεη σταδιακά οικονομία χωρίς δανεικά, για εθνικά θέματα όπως η Συμφωνία των Πρεσπών.
– Θέλετε να μου πείτε ότι ψηφίσατε τη Συμφωνία των Πρεσπών με όλη σας την καρδιά;

Είπα στον πρωθυπουργό ότι δεν θα τον αφήσω να πιστωθεί μόνος του τη λύση αυτού του μεγάλου εθνικού ζητήματος. Ήθελα να γίνει και με τη δική μας ψήφο. Τόλμησα να παραμείνω συνεπής στη Συμφωνία του Βουκουρεστίου, κυρίαρχη καραμανλική σκέψη για το θέμα στη Ν.Δ.
Αυτήν που έλεγε πως στα εθνικά θέματα υπερβαίνουμε παραπλανητικές ετικέτες του Κέντρου, της Αριστεράς και της Δεξιάς και βλέπουμε υπερκομματικά το εθνικό θέμα.
Ναι, ύψωσα το ανάστημά μου απέναντι σε μια παράταξη που όταν την άφησα ακολουθούσε στο θέμα της ΠΓΔΜ την εθνική γραμμή του 2008 όπως και τα άλλα κόμματα. Πόσο μάλλον όταν έχουμε τη ρηματική διακοίνωση που αποσαφηνίζει γλώσσα και εθνικότητα.
Αυτός που ξεστράτισε δεν ήμουν εγώ αλλά ο κ. Μητσοτάκης και η συγκεκριμένη ηγετική ομάδα. Πάει πολύ και να έχεις ξεστρατίσει, να είσαι ασυνεπής στη εθνική σου γραμμή και να υπερθεματίζεις σε μια ακραία γραμμή ανάρμοστη των πολιτικών θέσεών σου.
Θυμηθείτε πως σύντομα θα αρχίσουν να αναδιπλώνονται. Ήδη το βλέπεις στη στάση του Κ. Καραμανλή, στην παρέμβαση Δένδια, στη δήλωση της κ. Μπακογιάννη ότι θα αποκαλεί Β. Μακεδονία τη γείτονα χώρα.
– Και ο στρατηγός σύζυγός σας είχε την ίδια άποψη για τη Συμφωνία των Πρεσπών;

Ψηφίσαμε στην οικογένεια. Εγώ, ο πατέρας μου και τα παιδιά υπερψηφίσαμε. Δεν συμφώνησε ο άντρας μου, όχι για τον λόγο που υπονοείτε.
Θεωρεί τη συμφωνία εθνικά επωφελή, ως στρατιωτικός γνωρίζει καλά τους συσχετισμούς δυνάμεων, τους κινδύνους ή μη κινδύνους από Βορρά, είναι σίγουρος ότι αυτή η συμφωνία διασφαλίζει τα σύνορα και την ασφάλεια της χώρας, λύνει αλυτρωτικά ζητήματα, βάζει ταφόπλακα στο μειονοτικό, προωθεί την οικονομική ανάπτυξη.
Σκέφτηκε ότι επειδή πολιτεύομαι πρέπει να μετρήσω το πολιτικό κόστος μιας τέτοιας απόφασης καθώς ο κόσμος -κι αυτό είναι αλήθεια- δεν είχε καμιά ενημέρωση για το θέμα.
– Πώς γίνεται να είστε αρχηγός κόμματος, υπουργός αυτής της κυβέρνησης και συγχρόνως να μην έχετε διαγραφεί από τη Ν.Δ.;

Ούτε ο Ευάγγ. Αντώναρος ούτε ο Κ. Μίχαλος έχουν διαγραφεί, αφού όλα έγιναν εξωθεσμικά. Ο κ. Μητσοτάκης με έδιωξε μ’ ένα τουίτ το οποίο πληροφορήθηκα ενώ βρισκόμουν σ’ έναν κινηματογράφο. Δεν συνήλθε ποτέ το Πειθαρχικό του κόμματος για να μας διαγράψει. Αυτές ήταν «οι βουλές του Κυρίου»…
Αλλά ο κ. Μητσοτάκης δεν είναι κύριος του εαυτού του, αυτό δείχνει η στάση του προς ιστορικά στελέχη της παράταξης. Δεν τον βρήκα στη Ν.Δ., αυτός με βρήκε εκεί.
Με σεβάστηκαν όλοι οι προηγούμενοι πρόεδροι, με πρώτο τον πατέρα του, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη. Δεν θέλει να έχουν άποψη οι βουλευτές.
Εγώ δεν εννοούσα να αυτοκαταργηθώ αλλά να υπερασπιστώ τη γνώμη μου. Για τη στάση της Ν.Δ. σήμερα είναι απολύτως υπεύθυνος ο Κ. Μητσοτάκης.
– Η αγωγή σας εναντίον του δεν είναι μια ακραία κίνηση που στοχεύει, μάλλον, στη δημιουργία εντυπώσεων;

Καθόλου, είναι απολύτως ουσιαστική και συμβολική. Πρώτη φορά αισθάνθηκα ότι πρέπει να προστατέψω την υπόληψη του βουλευτή. Επί 19 χρόνια λύνω τις διαφορές μου με τρόπο πολιτικό, ποτέ στις αίθουσες των δικαστηρίων. Όμως το πλαίσιο της πολιτικής ασυλίας δεν μπορεί να νομιμοποιεί χυδαιότητες και τρομοκρατία. Άλλο η πολιτική κριτική κι άλλο αυτού του είδους υπέρβασή της.
– Μέσα σ’ ένα κλίμα οξυμένης πολιτικής έντασης όπου κόμματα αποψιλώνονται, βουλευτές μετακινούνται καλύπτοντας κενά ψήφων, δεν ήταν αναμενόμενο η Ν.Δ. να αντιδράσει;
Μου λέτε δηλαδή ό,τι και ο Κ. Μητσοτάκης; Ότι πρόκειται για «συνήθη πρακτική»; Ουδέποτε η Ν.Δ. χρησιμοποίησε μεθόδους στοχοποίησης αντιπάλων, πόσο μάλλον στελεχών της, με τρομοκρατία, απειλές, τάγματα εφόδου χρυσαυγίτικης λογικής. Ένα γιούργια άνευ προηγουμένου που δεν έχουμε ζήσει ούτε την εποχή των «πράσινων» και των «μπλε» καφενείων, μια άγρια επιχείρηση ακύρωσης του βουλευτή, λες και είναι άθυρμα, κληρονομιά, ιδιοκτησία.

Δεν επιτρέπω να με ταυτίζουν με τις προθέσεις οιουδήποτε άλλου, κρίνομαι για τις δικές μου θέσεις. Υπήρξα έντιμη, με πορεία διαφανή.
Κι επειδή επιμένετε στο αν έγινα αίφνης αριστερή ή ο ΣΥΡΙΖΑ πήγε προς τα δεξιά, σας λέω ότι ο σεβασμός στον άνθρωπο είναι πέρα απ’ αυτά. Σε όσους προσπάθησαν να με πλήξουν απαντώ ότι τα πράγματα άλλαξαν.
Ο βουλευτής οφείλει να κάνει διακριτή την πολιτική του θέση με όποιο κόστος. Το αποτέλεσμα των εκλογών θα κρίνεται πλέον από σκεπτόμενους πολίτες πέρα από κομματικές αγκυλώσεις.
– Γνωρίζοντας καλά τη Ν.Δ., πώς πιστεύετε ότι θα πάει στις εκλογές; Κι αν δεχτούμε πως ο Κώστας Καραμανλής δεν μιλάει, καταλαβαίνει κανείς τους λόγους, η καραμανλική διαφωνούσα πλευρά, εντός της Ν.Δ. όπως λέτε, γιατί δεν παίρνει θέση;

Δεν πιστεύω ότι η Ν.Δ. με αυτόν τον αρχηγό και την ηγετική ομάδα θα καταφέρει να κερδίσει τις εκλογές και να κυβερνήσει.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει μικρό πολιτικό ανάστημα, είναι βαρίδι για το κόμμα του. Μισεί τη σημερινή κοινοβουλευτική του ομάδα πέρα από ελάχιστες εξαιρέσεις κι εκείνους με τους οποίους συγχρωτίστηκε για συγκεκριμένους λόγους.
Σε λίγο τα πράγματα στο κόμμα θα γίνουν ασφυκτικά. Η παράδοξη συνύπαρξη με την εμπαθή, ρεβανσιστική ακραία πτέρυγα θα εκδηλωθεί, θα σκάσει σαν εκρηκτικό μείγμα. Και σε μια τέτοια σχάση στον πυρήνα μιας μεγάλης παράταξης, ούτε η προοπτική της εξουσίας αντέχει για να λειτουργήσει ως συνεκτικός σύνδεσμος.
Καμιά νομοτέλεια ή συγκυρία δεν θα οδηγήσει τον λαό να στηρίξει έναν πολιτικό αρχηγό που θέλει την εξουσία για να επιστρέψει τη χώρα στο πριν από την κρίση σημείο. Είδαμε τι είδους κοινωνική πολιτική έκανε ο Κ. Μητσοτάκης ως υπουργός, καταργώντας χιλιάδες θέσεις εργασίας για να είναι αρεστός στην τρόικα.
Και ναι, ήταν λάθος η συγκυβέρνηση του ’12 με το ΠΑΣΟΚ, ένα αμαρτωλό κόμμα που πλήρωσε τα ανομήματά του στην κάλπη, αλλά η Ν.Δ. τα ξέπλυνε συγκυβερνώντας μαζί του.
– Και τώρα βλέπουμε στελέχη αυτού του αμαρτωλού όπως λέτε κόμματος να επιβραβεύονται με υπουργεία στην κυβέρνηση που στηρίζετε.

Γιατί μηδενίζουμε; Υπάρχουν άνθρωποι ικανοί, έντιμοι, ωφέλιμοι στην πολιτική, χωρίς σκελετούς στα ντουλάπια τους. Κι αυτό για τον κόσμο είναι αντιληπτό. Άλλο να αξιοποιείς ανθρώπους που το αξίζουν κι άλλο να ξεπλένεις τις αμαρτίες ενός κόμματος.
Το ΠΑΣΟΚ άλλαξε εκατό ονόματα, σήμερα είναι ανύπαρκτο. Δεν μπόρεσε να στεριώσει μια συνεργασία. Πώς θα συγκυβερνήσει η κ. Γεννηματά όταν ο μεγαλοϊδεατισμός και η αλαζονεία της τινάζουν στον αέρα κάθε συνεργασία;

Όταν στην αντιπολίτευση αδυνατεί να συνεννοηθεί με δυο ανθρώπους που πήγαν να βοηθήσουν, να εμπλουτίσουν αυτό που ονομάζεται προοδευτικό ρεύμα, όταν μικραίνει διαρκώς το κόμμα της, πώς θα μεγαλώσει την Ελλάδα;
Θεωρώ πως ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ξέπλυνε τα ανομήματα κανενός. Σε αντίθεση με τη Ν.Δ., που για δεύτερη φορά αυτό επιθυμεί κι αυτό κάνει. Ξεπλένει τα ανομήματα της Χρυσής Αυγής κι αυτό το ξέπλυμα θα την καταπιεί.
– Ποιο είναι το στίγμα του κόμματός σας, κυρία Παπακώστα;
Η Κεντροδεξιά, ο μεσαίος χώρος. Εκεί μπορείς να βρεις τη χρυσή τομή, το σημείο σύγκλισης δυνάμεων, ρευμάτων. Επιθυμώ να έρθουν στις γραμμές μας εκείνοι που βρίσκονται κοντά στην καραμανλική σχολή σκέψης, στην πολιτική αλήθεια, με συνεννόηση, συναίνεση για το καλό του τόπου.
Θα μείνουμε πιστοί παίρνοντας ρίσκα, αναλαμβάνοντας ευθύνη, όσο κι αν μας χτυπούν θα κρατήσουμε την τιμή της πολιτικής του Κώστα Καραμανλή, αυτής στην οποία στόχευε αλλά οι συνθήκες δεν του επέτρεψαν να υλοποιήσει.
Ήταν η εποχή που τρέχαμε να πλουτίσουμε μέχρι που ήρθαν τα μνημόνια για να μας προσγειώσουν και τότε είδαμε αδυναμίες και παθογένειες.
– Πιστεύετε δηλαδή ότι έχουμε αλλάξει νοοτροπία; Οτι γίναμε σοβαροί, μετρημένοι και σοφοί;

Θα έπρεπε να είχε συμβεί. Επιτρέψτε μου να με διακρίνω απ’ όσους στον πολιτικό κόσμο δεν πήραν το μάθημά τους, δεν έκαναν αυτοκριτική και θέλουν να επαναλάβουν προμνημονιακές πρακτικές μόνο και μόνο για τη νομή της εξουσίας.
Η περίοδος είναι εύθραυστη, μεταβατική. Αν δεν προσέξουμε, υπάρχει ο φόβος να επιστρέψουμε σε καθεστώς χειρότερο εκείνου πριν από το 2009.
Η Μέρκελ έχει καταγραφεί ως ηγέτης με προσωπικότητα, όμως λειτούργησε περισσότερο τεχνοκρατικά ως ταμίας της Ευρώπης, παρά πολιτικά, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν μεγάλες κοινωνικές ανισότητες, να συντριβούν ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες στην Ευρώπη, να θεριέψει η Ακροδεξιά.
– Θα εγκαταλείπατε την πολιτική, θα μπορούσατε να μείνετε στο σπίτι;

Όχι, παρόλο που απολαμβάνω το σπίτι μου. Θεωρώ ότι μπορώ να προσφέρω, ειδικά αυτή την περίοδο. Ο αναχωρητισμός δεν είναι στοιχείο της προσωπικότητάς μου, είναι η δράση, η ανάληψη πρωτοβουλιών για να είμαι χρήσιμη.
– Υπήρξατε πρόεδρος γυναικείων οργανώσεων. Ως άνθρωπος της δράσης, γιατί δεν είχατε δυναμική παρέμβαση στα δεκάδες ρατσιστικά σχόλια εις βάρος των γυναικών εντός και εκτός Κοινοβουλίου;

Κάνετε λάθος, συχνά έχω εκφράσει δημόσια τις απόψεις μου. Ναι, δεν αρκεί, πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία. Ο τρόπος αντιμετώπισης των παιδιών, των ηλικιωμένων και των απόρων συνιστά το δείγμα πολιτισμού μιας χώρας. Κάθε ρατσιστικό επεισόδιο είναι αποτέλεσμα αυτού του ελλείμματος.

Η οικονομική κρίση τραυμάτισε και τον πολιτισμό μας, το σύστημα αξιών, ευνόησε την επικράτηση του θυμικού, την απαξιωτική και αυταρχική συμπεριφορά στη γυναίκα, στη διαφορετικότητα, στον αδύναμο. Χάσμα που σίγουρα πρέπει να αποκατασταθεί.