Η «προστασία» των νυχτερινών κέντρων, κοινώς το «νταβατζιλίκι», ένας πονοκέφαλος για τις διωκτικές αρχές και μία μάστιγα για τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων
Το άγριο καθεστώς της «προστασίας» στη νύχτα, και της δράσης των συμμοριών που σφραγίστηκε όλα αυτά τα χρόνια με πολύ αίμα, βία και ανελέητους πολέμους για την επικράτηση των ισχυρότερων, μπήκε στο στόχαστρο των διωκτικών αρχών. Την περασμένη εβδομάδα, ο εισαγγελέας Αθηνών Δημήτρης Παπαγγελόπουλος εξέδωσε 44 εντάλματα σύλληψης σε βάρος ατόμων – μελών οργανωμένων ομάδων, οι οποίες «έπαιρναν εντολές» από τέσσερις μεγαλονονούς της νύχτας και πωλούσαν προστασία σε νυχτερινά κέντρα, καταστήματα ακόμη και περίπτερα στο λεκανοπέδιο της Αττικής.
Οι έρευνες των αστυνομικών για την εξάρθρωση του πολυμελούς κυκλώματος, η μαρτυρία πρώην συντρόφου του φερόμενου ως εγκεφάλου της πολυπλόκαμης ομάδας Βασίλη Στεφανάκου αλλά και οι μαρτυρίες ιδιοκτητών νυχτερινών κέντρων, οδήγησαν την Εισαγγελία Αθηνών στην έκδοση των ενταλμάτων. Συνολικά έχουν συλληφθεί 30 άτομα, εκ των οποίων τρεις συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλονονών της νύχτας. Οι 14 που διαφεύγουν της σύλληψης θεωρούνται ως οι πλέον σκληροί μπράβοι της νύχτας, μεταξύ των οποίων είναι ο Βασίλης Στεφανάκος και οι Γιώργος Τσακογιάννης και Αριστείδης Λακιώτης, δύο από τους πιο γνωστότερους μεγαλονονούς που έχουν απασχολήσει αρκετές φορές κατά το παρελθόν τις διωκτικές αρχές για διάφορα αδικήματα. Ο εισαγγελέας Δ. Παπαγγελόπουλος προχώρησε στην άσκηση ποινικής δίωξης με βάση τον νόμο περί οργανωμένου εγκλήματος (γνωστός ως αντιτρομοκρατικός νόμος) για περισσότερες από δέκα κακουργηματικές πράξεις που διαπράχθηκαν κατά συρροή.
Οι κατηγορίες που αντιμετωπίζουν οι 44, μεταξύ άλλων, είναι σύσταση και συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση που επιδιώκει τη διάπραξη κακουργηματικών πράξεων, νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες (ξέπλυμα βρόμικου χρήματος), ανθρωποκτονία από πρόθεση, εμπρησμός, εκβίαση και έκρηξη.
Η Εισαγγελία Αθηνών αλλά και η Ασφάλεια Αττικής, άρχισαν να ξετυλίγουν το κουβάρι των κυκλωμάτων εκβιάσεως, μετά τη εκτέλεση του μεγαλονονού Θέμου Καλαποθαράκου, τον Αύγουστο του 2000, στον Μαραθώνα. Οι συνεχείς προσαγωγές υπόπτων και οι καταθέσεις θυμάτων του Καλαποθαράκου καθώς και μελών της συμμορίας του, με συστηματική δουλειά δύο ετών έφτασαν στον επιθυμητό αποτέλεσμα.
Οι πρώτες μορφές εκβιασμών στην Ελλάδα
Η πλέον αντιπροσωπευτική μορφή του οργανωμένου εγκλήματος στη χώρα μας είναι η προστασία των νυχτερινών κέντρων, αν και στη συνέχεια προστέθηκαν το εμπόριο λευκής σαρκός, τα ναρκωτικά, οι κλοπές οχημάτων και τέλος, τα συμβόλαια θανάτου. Οι πρώτες ομάδες, που εμφανίστηκαν στην αυγή της δεκαετίας του 1980, αποτελούνταν από νεαρά άτομα που έφεραν εις πέρας διάφορες δουλειές, όπως για παράδειγμα την είσπραξη χρεών και τη φύλαξη καταστημάτων, για λογαριασμό των αφεντικών τους.
Λίγα χρόνια αργότερα, τα μέλη των ομάδων αντελήφθησαν πως οι νυχτερινές επιχειρήσεις τους, ήταν ιδιαίτερα επικερδείς και τότε έγιναν οι πρώτες κινήσεις για τη δημιουργία οργανωμένων συμμοριών, που είχαν ως πρότυπο τη δομή και τη δράση της Μαφίας. Η οργάνωση των ομάδων αυτών, δεν ήταν ιδιαίτερα καλή, ωστόσο η αστυνομία αρχικά είχε πιαστεί στον ύπνο. Με την πάροδο του χρόνου, αυτές οι επιχειρήσεις αποδείχθηκαν πραγματικά «χρυσωρυχεία», με αποτέλεσμα οι συμμορίες να αυξήσουν την επιρροή τους πάνω στα θύματα, αλλά κυρίως να αναπτύξουν και να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους.
Σε αυτή την κατεύθυνση συνέβαλε τα μέγιστα η ομάδα Γρηγοράκου, η οποία πλέον θρηνεί και τους τρεις άνδρες της, τον πατέρα Βασίλη ή «Πάτερ Φαμίλια», τον σκληροτράχηλο Νίκο ή «Νικ ο Αμερικάνος» και τον νεότερο αδερφό του Θόδωρο, γνωστό και ως «Ταμία». Η οικογένεια. που ήρθε στην Ελλάδα στις αρχές του 1990 από τις ΗΠΑ, εισήγαγε τον σκληρό τρόπο δράσης των αμερικανικών συμμοριών, ενώ επέκτεινε την προστασία σε καφετέριες, ζαχαροπλαστεία, ψιλικατζίδικα, ακόμη και σε περίπτερα. Το αμερικανικό σύστημα στους εκβιασμούς, με κύριο εκφραστή τους τον «Νικ», ήταν απλό και αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχημένο και στην Ελλάδα: «Λίγα από πολλούς».
Η αρχή του πολέμου της νύχτας
Τέσσερις δολοφονίες, όπως λένε χαρακτηριστικά οι αξιωματικοί της Ασφάλειας Αττικής, ήταν το αποτέλεσμα του πρώτου πολέμου των μαφιόζικων οργανώσεων που ξέσπασε το 1989 και διήρκησε δύο χρόνια. Εκείνη την περίοδο, εξαιτίας της ανεξέλεγκτης δράσης των συμμοριών, ιδρύεται στην Ασφάλεια Αττικής το ειδικό Τμήμα Δίωξης Εκβιαστών.
Στις 8 Μαΐου 1990, καταγράφεται στα αστυνομικά χρονικά ο πρώτος νεκρός από τον εμφύλιο των νονών της νύχτας. Πρόκειται για τον Γιώργο Κάσσα, από τα πρωτοπαλίκαρα του Αλέκου Κοσμόπουλου, ενός εκ των πλέων γνωστών στην Ασφάλεια για «νταβατζιλίκια». Τα μέλη της συμμορίας του φτιάχνουν δικές τους ομάδες και συγκρούονται μεταξύ τους. Ο θάνατος του πρώην πυγμάχου Θεοχάρη Ντουρζιώτη, είναι η «απάντηση» στη δολοφονία του Κάσσα. Την ίδια περίοδο, ξεσπάει δεύτερος κύκλος αίματος μεταξύ μελών άλλης συμμορίας. Ο θάνατος του μπράβου Γρηγόρη Σιώμη φέρνει τα αντίποινα για τον δολοφόνο του. Ο Κώστας Δεληκάρης δολοφονείται με τον πλέον μαφιόζικο τρόπο. Ο εκτελεστής τον μετέφερε δεμένο πισθάγκωνα στο ρέμα της Πεντέλης, τον υποχρέωσε να γονατίσει και τον πυροβόλησε δύο φορές στο κεφάλι. Ακολουθούν οι συμπλοκές μεταξύ άλλων νονών της νύχτας, με στόχο να κερδίσουν όσο το δυνατό περισσότερες προσοδοφόρες, για το νταβατζιλίκι, περιοχές.
Οι «ταρίφες» της προστασίας
Ανάλογα με την περιοχή οι ιδιοκτήτες των νυχτερινών κέντρων πλήρωναν από μικρά έως υπέρογκα ποσά ώστε για να προστατεύονται. Οι «ταρίφες της προστασίας», σύμφωνα τουλάχιστον με τις μαρτυρίες των ίδιων των ιδιοκτητών στους αστυνομικούς, όσον αφορά την Παραλιακή, τη Βουλιαγμένη και τη Γλυφάδα, αγγίζουν τα 3.000 ευρώ ανά μήνα. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρχαν ιδιοκτήτες νυχτερινών κέντρων οι οποίοι κατέβαλαν, μέχρι πρόσφατα, σε ορισμένα από τα 44 άτομα -σε βάρος των οποίων εκδόθηκαν εντάλματα σύλληψης- ποσά που ξεπερνούν και τα 14.750 ευρώ κάθε μήνα, ώστε να τους παρέχονται οι «υπηρεσίες προστασίας».
Από εκεί και πέρα, οι τιμές διαμορφώνονται ανάλογα με το πόσο κόσμο συγκεντρώνει ένα μαγαζί και σε ποια περιοχή βρίσκεται. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως αρκετά από τα θύματα των εκβιαστών, έχουν δηλώσει κατά καιρούς στην αστυνομία πως οι «προστάτες» τους δείχνουν «κατανόηση» ανάλογα με τις δυνατότητες του μαγαζιού και παρέχουν ευκολίες πληρωμής και δρουν με τον μεγαλύτερο σύμμαχό τους, τον φόβο, με τον οποίο εξασφαλίζουν τη σιωπή των θυμάτων τους.
Ο πόλεμος στα νότια προάστια
Η βεντέτα που ξέσπασε μεταξύ των πρωτοπαλίκαρων της ομάδας Γρηγοράκου, το 1997, είχε ως αποτέλεσμα να σημειωθούν δεκάδες βομβιστικές επιθέσεις εκατέρωθεν και να χαθούν αρκετές ζωές. Την αρχική εξαμελή συμμορία, αποτελούσαν ο Γιάννης Γιαννόπουλος, ο Νίκος Γρηγοράκος, οι δίδυμοι αδελφοί Θανάσης και Δημήτρης Μπίλης, ο ηλεκτρονικός Νίκος Γιάμπουρας και ο «εισπράκτορας» Γιώργος Ρούσος. Τον Φεβρουάριο του 1996, η συμμορία εξαρθρώθηκε από την ΕΛ.ΑΣ., με αποτέλεσμα, λίγους μήνες αργότερα, ο καθένας από τους παραπάνω να στήσει τη δικιά του «επιχείρηση».
Η αρχή των αιματηρών επεισοδίων, έγινε το 1998, με την έκρηξη του παγιδευμένου με εκρηκτικό μηχανισμό αυτοκινήτου του Νίκου Γρηγοράκου, στο κέντρο της Ηλιούπολης. Βαριά τραυματισμένος στο πόδι ο Νίκος Γρηγοράκος νοσηλεύτηκε για λίγες ημέρες σε νοσοκομείο και επέστρεψε για να εκδικηθεί. Στο στόχαστρο του μπήκε ο Γιάννης Σωτηρόπουλος ή «Τσέλιγκας». Ακολούθησαν αντεπιθέσεις με εκρήξεις ισχυρών βομβών σε σπίτια μελών των συμμοριών και μικροτραυματισμούς.
Το 1999, στην επέτειο της βεντέτας, αρχές Δεκεμβρίου, οι μαφιόζοι παγίδευσαν το αυτοκίνητο του πατέρα του Γιάννη Γιαννόπουλου και λίγες ημέρες αργότερα, εκρήγνυται ισχυρότατος αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός στο εμπορικό κέντρο της οικογένειας Γρηγοράκου στην Ηλιούπολη.
Ο τελευταίος των σκληρών νονών της νύχτας εκτελείται τον Αύγουστο του 2000, στον Μαραθώνα. Η δολοφονία του Θέμη Καλαποθαράκου με 60 σφαίρες, ήταν η εκτέλεση που ουσιαστικά σημάδεψε τις εξελίξεις στον χώρο της νύχτας αλλά και στάθηκε η αιτία για το ξεκαθάρισμα, τον εντοπισμό και τη σύλληψη των 44 μπράβων.
Αυτή τη στιγμή, στην Αττική υπάρχουν ελάχιστες μικρής εμβέλειας συμμορίες οι οποίες συνεχίζουν την εγκληματική τους δραστηριότητα, χωρίς, όμως, να ανησυχούν την ΕΛ.ΑΣ., αφού θεωρείται θέμα χρόνου ο εντοπισμός και η σύλληψή τους. Οι αστυνομικοί λένε πως εάν δεν συλληφθούν και οι υπόλοιποι 14 σκληροί νονοί της νύχτας, τότε δεν πρόκειται να υπάρξουν θεαματικές αλλαγές στη δραματική κατάσταση που επικρατούσε μέχρι πρόσφατα στο χώρο της νύχτας.
Οι νεκροί στον εμφύλιο των νονών
8 Μαΐου 1990: Γιώργος Κάσσας. Με μια σφαίρα στο αριστερό πόδι και σπασμένο το κεφάλι εντοπίζεται στο σπίτι του στον Σταθμό Λαρίσης. Το πρώτο θύμα του πολέμου μεταξύ συμμοριών της νύχτας, εκτιμούν οι αστυνομικοί, ότι ήταν έργο του Τζίμη Μανιαβού.
24 Ιουλίου 1990: Θεοχάρης Ντουρζιώτης. Ο νεαρός σερβιτόρος του νυχτερινού κέντρου «Όνειρο» στην Εθνική Οδό πέφτει νεκρός, σύμφωνα με την ΕΛ.ΑΣ., από τις σφαίρες του Αλέκου Κοσμόπουλου, ενός εκ των πρωτοπαλίκαρων του Μανιαβού.
5 Οκτωβρίου 1990: Τζίμης Μανιαβός. Ο «διάττων αστήρ» της νύχτας, σωριάζεται νεκρός με δύο σφαίρες στην κοιλιά, κοντά στο σπίτι του στην πλατεία της Πετρούπολης. Ως δράστης κατηγορήθηκε, ύστερα από την προανάκριση της ΕΛ.ΑΣ., ξανά ο Αλέκος Κοσμόπουλος.
26 Ιουλίου 1991: Γρηγόρης Σιώμης. Δώδεκα σφαίρες στο κεφάλι και την κοιλιά, από τον Κώστα Δεληκάρη, σύμφωνα με την Ασφάλεια.
2 Αυγούστου 1991: Θόδωρος Καλιμώρος. Το πρώην πρωτοπαλίκαρο του Μανιαβού, εκτελείται πισώπλατα στη Σαρωνίδα. Η επίθεση αποδόθηκε στον Βασίλη Σούφλα .
17 Νοεμβρίου 1991: Χρήστος Βουλγαράκης. Εκτελέστηκε από τους νονούς Χ. Καραγιάννη, Σ. Νικολογιάννη και Χ. Βούρκο στα Νέα Λιόσια .
9 Μαρτίου 1992: Κώστας Δεληκάρης. Σε μια απόμερη περιοχή της Πεντέλης, βρίσκεται δολοφονημένος ο 26χρονος Κώστας Δεληκάρης. Για τη δολοφονία είχε κατηγορηθεί από την ΕΛ.ΑΣ. ο οπλουργός Βασίλης Δαναλάτος, ο οποίος, ωστόσο, αθωώθηκε κατά την εκδίκαση της υπόθεσης.
20 Ιανουαρίου 1993: Δημήτρης Μπουτζαρέλης. Ο αστυφύλακας του Τμήματος Δίωξης Εκβιαστών Δημήτρης Μπουτζαρέλης δολοφονείται στο Αιγάλεω κατά τη διάρκεια άγριας συμπλοκής με τους Χ. Παπασταμάτη και Π. Αναστασίου, σύμφωνα με τις έρευνες που πραγματοποίησαν άνδρες της Ασφάλειας Αττικής.
28 Οκτωβρίου 1993: Στέλιος Χριστοδουλάκης και Αντώνης Δημητρόπουλος. Το διπλό φονικό πραγματοποιεί ο τότε νο1 νονός της νύχτας Μιχάλης Μακρυγιάννης. Για μια παρεξήγηση σκοτώνει τον ταμία του κέντρου «Χρυσή Νύχτα», στις Τρεις Γέφυρες, Στέλιο Χριστοδουλάκη, ενώ από λάθος του δράστη σκοτώνεται και ο φίλος του Χριστοδουλάκη, Αντώνης Δημητρόπουλος.
1 Μαρτίου 1994: Δημήτρης Παξιβάνης. πέφτει έξω από το κέντρο «Παραντάις», στην Κυψέλη.
11 Σεπτεμβρίου 1994: Ιερώνυμος Παναγιωτόπουλος. Ο 22χρονος τότε Παναγιωτόπουλος απειλούσε τον ιδιοκτήτη του νυχτερινού κέντρου «Μπαχάμες» στο Πέραμα, Δημήτρη Χατζησταύρου, ότι θα «έχει σοβαρά προβλήματα» αν δεν του πλήρωνε προστασία. Σε συμπλοκή που ακολούθησε ο Παναγιωτόπουλος έπεσε νεκρός.
29 Οκτωβρίου 1994: Γεράσιμος Ναστούλης. Ο δημόσιος εξευτελισμός δεν συγχωρείται από τους ανθρώπους της νύχτας. Οι αδελφοί Κώστας και Παναγιώτης Βλαστός, επιβεβαιώνοντας τον παραπάνω -άγραφο- νόμο της νύχτας, σκότωσαν εν ψυχρώ έξω από το μπαρ «Κόλετζ», στο Χαϊδάρι, τον Γεράσιμο Ναστούλη και τραυμάτισαν σοβαρά τον Δημήτρη Σίνο.
8 Ιανουαρίου 1995: Δημήτρης Παπαδάκης. Ο Μιχάλης Βιβιλάκης, 28 χρόνων, σκοτώνει μπροστά στα έντρομα μάτια των θαμώνων του κέντρου «Λατρεία» τον ιδιοκτήτη του, Δημήτρη Παπαδάκη. Αιτία για το φονικό στάθηκε η άρνηση προστασίας αλλά και άλλες διαφορές του θύματος με τον θύτη.
5 Ιουλίου 1996: Γιώργος Φραγκογιάννης. Ο αστυφύλακας Ηρακλής Νικολόπουλος σκοτώνει, μέσα στο νυχτερινό κέντρο «Πρινς» στην Παραλιακή, τον Γιώργο Φραγκογιάννη, ενώ τραυματίζει ελαφρά τον μεγαλονονό Θέμη Καλαποθαράκο.
24 Οκτωβρίου 1997: Φώτης Δημητρόπουλος. Η σωρός του εντοπίστηκε στην οδό Κάλβου 18 στην Αμφιάλη και, όπως διαπιστώθηκε, ο δράστης της επίθεσης χρησιμοποίησε κυνηγετική καραμπίνα.
12 Νοεμβρίου 1999: Γιάννης Σωτηρόπουλος. Ο «Τσέλιγκας», κατά κόσμο Γιάννης Σωτηρόπουλος, δολοφονείται από μέλη της συμμορίας Γρηγοράκου, στην οδό Τόμπρα 4, στη Νέα Σμύρνη.
19 Φεβρουαρίου 2000: Θεμιστοκλής Παπαμάλης. Με 19 σφαίρες, δύο κουκουλοφόροι σκοτώνουν τον Παπαμάλη στην Καλλιθέα. Η δολοφονία του «Θέμου», αποδόθηκε σε μέλη της ομάδας Καλαποθαράκου, χωρίς μέχρι σήμερα να έχουν συλληφθεί οι δράστες.
1 Μαΐου 2000: Ανδρέας Ντούνης. Ο 30χρονος Αλβανός υπήκοος, «τσιράκι» στενού συνεργάτη του Νίκου Κοτρίδη, πέφτει νεκρός στο Κερατσίνι από τον Αριστοτέλη Γιαγιά.
7 Ιουνίου 2000: Νίκος Γρηγοράκος: Γνωστός στην πιάτσα «Νικ ο Αμερικάνος» και μεγάλος αδερφός της σκληρότερης οργανωμένης ομάδας που έδρασε στη χώρα μας, πέφτει νεκρός από σφαίρες αγνώστων έξω από την πρώην σχολή Ευελπίδων. Ο πατέρας του, Βασίλης, γνωστός και ως «πάτερ φαμίλιας» κατηγορεί τον Γιώργο Τσακογιάννη, άλλοτε πρωτοπαλίκαρο της ομάδας Γρηγοράκου, ωστόσο δεν αποδείχθηκε η ενοχή του στη δολοφονία. Η δολοφονία του «Νικ» ήταν η αρχή του τέλους των Γρηγοράκων.
15 Αυγούστου 2000: Βασίλης Γρηγοράκος. Στη λεωφόρο Βουλιαγμένης δύο ένοπλοι γαζώνουν με αυτόματα το πολυτελές τζιπ του «πάτερ φαμίλια».
25 Αυγούστου 2000: Θέμης Καλαποθαράκος. Πυροβόλησε 18 φορές προτού πεθάνει, από τις 60 σφαίρες των δύο πληρωμένων δολοφόνων του, ο μεγαλονονός Θέμης Καλαποθαράκος, στη Λεωφόρο Ποσειδώνος.
Ο θάνατος του Καλαποθαράκου, ενός εκ των πιο σκληρών νονών της νύχτας, αποτέλεσε το μήνυμα, για νέες ανακατατάξεις, αλλαγές στις ζώνες επιρροής των συμμοριών του υποκόσμου και για νέες αιματηρές συγκρούσεις για τον έλεγχο της νυχτερινής ζωής. Στην αλλαγή του σκηνικού συνετέλεσε και η σύλληψη αρκετών «πρωτοκλασάτων» νονών της νύχτας, λίγες μόνο εβδομάδες πριν από τη δολοφονική επίθεση.
31 Μαρτίου 2001: Νίκος Πούλιας. Ο Τσακογιάννης φέρεται ότι μίλησε στην αστυνομία και αποκάλυψε πως ο άνθρωπος που σκότωσε τον «Τσέλιγκα» ήταν ο Νίκος Πούλιας. Ο Πούλιας πέφτει νεκρός έξω από το σπίτι του στην Άνω Γλυφάδα. Μέχρι σήμερα, δεν έχουν διαπιστωθεί οι δράστες.
27 Ιανουαρίου 2002: Θόδωρος Γρηγοράκος. Κλείνει και τυπικά ο κύκλος αίματος που άνοιξε 20 χρόνια νωρίτερα. Ο περίεργος θάνατος του Θόδωρου, του αποκαλούμενου «Ταμία», μέσα στο κελί του στις Φυλακές Κορυδαλλού, συνθέτει το παζλ του αιματοβαμμένου κύκλου δράσης των οργανωμένων ομάδων του κοινού ποινικού δικαίου.
________
*Γιώργος Σόμπολος (20/07 2002)